Өңіржиек

Өңіржиек – кеудеге тағылатын әшекей зат. Дәстүрлі қазақ қоғамында Өңіржиекті мереке күндері қыздар мойын-омырауына сәндікке таққан. Өңіржиек төрт бұрышты (немесе дөңес) келген бірнеше күміс тілікшеден (көбіне үшеу) тұрады, олардың аралары қатар түскен бірнеше жіңішке шынжырмен шығыршық арқылы жалғасады. Қазақ шеберлері тілікшелерді жұқа немесе арасын қуыс етіп, ортасына ақ балшық толтырып (майыспас үшін) жасайды. Әр бөлігі қалыптау, сіркелеу, сымкәптеу, алтындау, тастар орнату әдістері арқылы әшекейленеді де, түрлі ою-өрнектер түсіріледі. Төменгі бөлігіне сыңғырлауық қоңыраулар, құйма тістер орнатылады. Халық арасында кейде қыз-келіншектер киетін қырмызы шапанның алдыңғы екі өңіріне жиектей салынатын өрнекті де кейде Өңіржиек деп атайды. Өңіржиек секілді бұйымдар (алқа, шолпы, т.б.) халықтың эстет. талғамын, әсемдікке құштарлығын көрсетеді.

Мұндай алқа көбінесе Қазақстанның батыс өңірлерінде қолданылады. Халық арасында өңіржиектің өңірше, өңіртал деп аталатын түрлері де қолданылған. Олар тақтасына қарай ажыратылған. Өңірше - түрлі түсті тастармен әшекейленген, күміспен күптелген үш тақталы алқа түрі. Өңіртал - аралары алшақтау (бір қарыс) орналасқан екі тақтадан тұратын, тақталары күміс шынжырмен байланысқан күміс алқа.

Қазақтың байырғы наным-сезімі бойынша, өңіржиек әйел адамның құрсағы мен кеудесін бәле-жаладан, сұқ көзден сақтайды деп саналған.