1919 жылғы Мысыр көтерілісі

Мысыр көтерілісі (1919, 1921) – Мысыр халқының ағылшын отаршылдарына қарсы ұлт-азаттық көтерілістері. Ресейдегі Қазан социалистік төңкерісінің әсерінен туындаған болатын. Алдымен 1919 жылы 9 наурызда «Вафд» партиясының басшысы, бастаушысы С. Загулдың тұтқынға алынуына қарсы Каирда демонстрация болып өтіп, 10 наурызда жұмысшылар ереуілге шығып, 11 наурызда ереуіл арты көтеріліске ұласты. Көтеріліс бүкіл Мысырды қамтыды. 13 наурызда Жоғары Мысырдағы барлық ағылшын гарнизондары қуылып, қоршауға алынды. Төменгі Мысырда көтерілісшілер бірқатар аудандардың едәуір бөлігін азат етті. Қалалар мен ауылдардың көпшілігіне революциялық өкімет мүшесі – ұлттық комитеттер құрылды. Ағылшын империалистері Мысырда үлкен армия жинап, көтерілісті басты. Жеке ұрыстар сәуірдің аяғына дейін созылды, ал 1919 жылы қыркүйек – қарашада Каир мен Александрияда ірі революциялық шайқастар болды. 1921 жылы 23 желтоқсанда ағылшындарға қарсы жаңа көтеріліс шығып , ол 1922 жылдың басына дейін созылды. 1919, 1921 жылдары Мысыр көтерілістері 1922 жылы 28 ақпанда Ұлыбританияны Мысырдағы протектораттығынан бас тартып, сөз жүзінде Мысырдың тәуелсіздігін мойындауға мәжбүр етті.

Мысыр әйел мен қыздары көтеріліс кезінде 1919.

Саад Загул