Ұлы II Шапур - 309-379 жылдар аралығындағы Парсы еліндегі Сасанидтер империясының тоғызыншы патшасы болған. Ол - II Ормизд патшаның ұлы. Ормизд өлер алдында туылғандықтан Шапур нәресте кезінен патша болып сайланды. Ол билік құрған кезден бастап Сасанидтер империясы үшін нағыз алтын ғасыр кезеңі басталды. Өзінің 70 жылдық билігінде ол Рим империясымен әлденеше рет соғысты. Осы соғыстардың нәтижесінде Сасанидтер империясы өз территориясын біршама кеңейтті. Римдік Месопотамияның Насибис және Амида тәрізді үлкен қамалдарын басып алды. Ұлы II Шапур Арменияны да жаулап алды. Римдіктердің берік одақтасы болған II Аршактың патшалығын сатқын жауынгерлерінің көмегімен басып алып, патшаны өзін-өзі өлтіруге мәжбүр етті. Сөйтіп, ол Арменияға зороастризм дінін енгізбек болды. Алайда армян ақсүйектері бұған табанды түрде қарсылық көрсетті. 337 жылы Шапур 297 жылы Парсы патшасы Нарсе мен Рим императоры Диоклетиан арасындағы 40 жылғы достастықты бұзып, жиырма алты жылға созылған соғысты (337-363) жж бастады. Ұлы II Шапурдың тұсында Авеста жинағы толықтырылды, сондай-ақ дінбұзарлар мен жолдан таюшылар жазаланып, христиандар қудаланды. Ұлы II Шапур 379 жылы қайтыс болды. Шапурдың билігі тұсында оның империясы бұрынғы күйімен салыстырғанда мықтылығымен, айбындылығымен даңқы артты.
[1]
- ↑ Ұлы Императорлар. – Алматы: «Аруна» баспасы. -194-195 беттер. «11000 қызықты деректер».
