Ідіріс Орынбасарұлы Орынбасаров

Ідіріс Орынбасарұлы Орынбасаров (1 қаңтар 1934 жылы Шалқар ауданы, «Кішіқұм» өңірінде туған - 2019 жылғы 27 шілдеде Ақтөбе облысы, Шалқар ауданы, Тоғыз кентінде дүниеден өткен) - еңбек және соғыс ардагері, Қазақстанның құрметті терміржолшысы [1].

Ідіріс Орынбасарұлы Орынбасаров
Туған күні

1 қаңтар 1934 (1934-01-01)

Туған жері

Шалқар ауданы Ақтөбе облысы

Қайтыс болған күні

27 шілде 2019 (2019-07-27) (85 жас)

Қайтыс болған жері

Шалқар ауданы, Тоғыз кенті

Азаматтығы

Қазақстан

Ұлты

Қазақ

Қызметі

теміржолшы

Балалары

Манас Ідірісұлы

Марапаттары мен сыйлықтары

Қазақстанның еңбек сіңірген теміржолшысы, Ақтөбе облысының жыл адамы

Өмірбаяны өңдеу

Ідіріс Орынбасарұлы Орынбасаров 1934 жылы Ақтөбе облысының Шалқар ауданы «Кішіқұм» өңірінде теміржолшы Орынбасардың отбасында дүниеге келді. Еңбек және соғыс ардагері, теміржолшы. 12 жасынан Ақтөбе облысы Шалқар ауданындағы Тоғыз станциясында теміржолшы болып еңбек жолын бастаған. Содан бері зейнет демалысына шыққанға дейін 48 жыл осы темір жол саласынан қол үзбей еңбек етті.

Теміржолдың Шалқар байланыс және белгі беру дистанциясының Тоғыз учаскесінде қырық бес жылға жуық үзбестен еңбек еткен. Ол он бес жасында теміржолдың қара жұмысына жегіледі, сөйтіп, қыстың аязы мен жаздың аптабында батыстан шығысқа, шығыстан батысқа тынымсыз өтіп жататын жолаушылар пойыздары мен жүк таситын құрамалардың қауіпсіз жүруін қамтамасыз етуге өз үлесін қосады. Жұмыс істей жүріп мамандық игергісі келген ол сол уақыттағы Целиноград қаласындағы байланысшылар техникумында білім алады.

Байланысшы болып еңбек еткен Ідіріс Орынбасаровтың ерен еңбегі үшін «КСРО-ның құрметті теміржолшысы» атағына ие болды.

Ідіріс ақсақал жас кезінен өз жұмысына мығым болуымен бірге, қоғамдық қызметтерге де белсене араласқан. Мәселен, сол заманның белсенді ұйымдары — комсомол, Коммунистік партия қатарында болған. Тіпті Тоғыз теміржол торабының бастауыш комсомол, партия ұйымдарының хатшысы қызметтерін атқарған.

Ең бастысы — Кішіқұм өңіріндегі Көпмола, Жылан, Тоғыз, Қарашоқат, Шоқысу стансаларында пойыз қозғалысында маңызды рөл атқаратын ПОНАБ (вагон тегермешін қарап-бақылайтын учаске) қызметінің жүйелі жүруіне белсене қатысты, осы саладағы тәжірибесі мен біліктілігі ескеріліп, Батыс Қазақстан теміржолы бойынша Тоғыз стансасында озат тәжірибе таратуға арналған семинар өткізу құрметіне ие болғаны — еңбегінің бағалануы еді.

Облыс орталығында «Нұр Ғасыр» мешітінің құрылысы басталған кезде халықтың бұл игілікті шаруаға белсене қол ұшын берді. Қолына түскен қомақты қаржыны мешіттің қайырымдылық қорына әкеліп тапсырды. Жас кезінен атеистік ортада тәрбиеленгенімен, көкірегіне «дінді — имандылық негізі, тәрбие бастауы, жақсылыққа жақындатып, жаманнан жирендіруші» деген ұғымды берік сіңірген.

2008 жылы «Ақтөбе облысының Жыл адамы» атағы берілді. «Парасат» орденімен атап өтілді.

1946-1963 жылдары вагон депосында вагон қараушы, слесарь, шебер.

1963 жылы Целиноград 12 арналық күшейту бекетінің механигі, электр механигі курсын тәмамдады.

1963-1993 жылдары байланыс және белгі беру дистанциясында (ШЧ-3) күшейту бекетінің электр механигі, аға механик, бригадир;

1979-1993 жыл аралығында ПОНАБ қызметін қоса атқарды. Қызмет барысында теміржолшылық еңбегінің сыртында станцияның партия ұйымының хатшысы қызметін атқарды.

2005 жылдан Тоғыз ауылдық округінің ардагерлер кеңесінің төрағасы.

1993 жылы зейнеткерлікке шықты.

Отбасы өңдеу

1953 жылы Қасымқызы Қанзиламен отбасын құрып, өмірге 11 ұрпақ әкеліп, барлығына жоғары білім игертті.

2019- жылы шілденің 27 күні дүниеден өтті.

Марапаттары өңдеу

  • «КСРО-ның құрметті теміржолшысы» (1988)
  • Кеңестер Одағының «Төтенше байланысшысы»;
  • «КСРО Еңбек ардагері» (1987);
  • «Қазақстан темір- жолының 100 жылдығы» медалі (2004);
  • «Ақтөбе облысының Жыл адамы» (2008);[2]
  • «Парасат» ордені (2009).[3]

Мұрасы өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. Шалқар энциклопедиясы - Шалқар: Мұрагер, 2009. ІSBN 978-601-06-0004-1
  2. https://aqtobetv.kz/kz/news/28083
  3. https://www.inform.kz/ru/aktyubincy-nagrazhdeny-ko-dnyu-nezavisimosti_a2219781/amp Мұрағатталған 29 желтоқсанның 2022 жылы.