Ілияс Жансүгіров бюсті (Алматы облысы Жансүгіров кенті)

Жансүгіров кентіндегі Ілияс Жансүгіров бюсті

Тарихы

Аудан орталығында ақынның шағын мүсіні 1964 жылы қойылды. 1984 жылы ақынның 90 жылдық мерейтойы қарсаңында оны аудан орталығындағы басты алаңға орнату жөнінде аудан басшыларының бастамасымен арнайы шешім қабылданды. Жаңа мүсінін Мәскеу қаласындағы металды өрнектеп құюмен айналысатын үй құрылысы комбинатында жасалып, әкелінді. Оның іргетасы граниттен қаланды. Ақынның осы мүсіні 2003 жылы орталық алаң төріне биік тұғырға көшіріліп, орны ауыстырылды. Бұл бюст-азаттықтықтың ақ таңын атыруға, Егеменді еліміздің Тәуелсіздігін жақындатуға атсалысқан, азаттықтың жаршысы асыл арыстарымыздың бірі репрессия құрбаны ретінде жала жабылып, ату жазасына үкім шығарылған дүлдүл ақын-жерлесіміз І. Жансүгіровке арнап қойылды. Ескерткіштің интерьерлерінде және орналасқан жерінде үлкен өзгерістер бар. өйткені ескерткіш аудан орталығы Жансүгіров кентінің орталық алаңының солтүстік беткейінде орналасқан болатын. Кейіннен ескерткіш бюст Кеңес дәуірінің көсемі Лениннің орнына қойылып,алаңның орталық бөлігіне ауыстырылды. Алғашқы планировкалық құрылым бойынша Ілиястың бюсті алаңның шетіне орналастырылған. Тарихи және мәдени құндылығын жоғалтуына байланысты Кеңес дәуірінің көсемі Лениннің орнынан алынуына орай, Жансүгіровтің бюсті алаңның орталық бөлігіне ауыстырылды.

Архитектуралық мәліметтер

Ені 0,60 см, көлденеңі 1 м, биіктігі 3 м болатын тас постаментке орнатылған ақынның бюсті 1 м биіктіктегі ені 9 м, көлденеңі 12 метрден тұратын сұр түсті, өрнектелген тас кірпіштен қаланған сахна түріндегі алаңқайға қойылған. Алаңқайға жабыстыра қаланған сатылармен көтерілу арқылы шығуға болады. Баспалдақ саны 5-еу. Оның екі жақ шетінде гүл қоятын екі цемент-ваза бар. Ескерткіш-бюсттің артында күн кескінін беретін темір трубалардан орнатылған күн шапақтары бар.