Ірі азық - аумақты клетчаткалы кепкен жемшөп. Ірі азық, яғни қатайып іріленген, мал азығына кептірілген пішен мен дәнді дақылдардың сабаны жатады. Оларға аумақ беріп, қатайтатын өсімдіктің қиын ыдырататын, қиын қорытылатын көмірсулық қосындысы - клетчатка, яғни целлюлоза (құрғақ затында 19%-дан асады). Соған байланысты 1 кг-ның жалпы қоректілігі 0,2-0,3 (сабанда) - 0,4-0,5 (пішенде) азық өлшемінен артпайды. Пішен сапасына қарай 30-50 мг/кг каротині сақталады. Ірі азық малға қыста жегізіледі. Желінуі мен қорытылуын арттыру үшін алдын ала дайындықтан өткізген жөн.Ірі азық малға жегізуге дайындаудың ұсақтау, турау, мыжу, араластыру және қыздыру (буландыру) секілді механикалық-физикалық әдістері оларды шайнауға жұмсалатын мал энергиясын үнемдеп, желінуін арттырса, сілті, әкпен өндеу секілді химиялық әдістері желінуімен қоса қорытылуын да жоғарылатады. Ірі азық азықтық қосындылар құрамында ашыту арқылы жүргізілетін биологиялық дайындау әдісінде жемшөп жұмсарып, хош иістенуімен қатар аминқышылдары және В тобының витаминдерімен байытылады.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Ә.Байжұманұлы, К.Бекболатұлы. Мал шаруашылығы сөздігі. Алматы-2011. ISBN 978-601-7254-21-6