Агенттік (лат. agens/agentіs — әрекет етуші)

  1. өкілетті мекеме, бөлімше. Бір аймақта (басқа елдерде, қалаларда) ірі мекеменің, кәсіпорынның ісін жүйелі жүргізіп, тапсырмаларын орындайды, олардың өнімдерін тарату және сатумен айналысады. Мысалы, фирманың маркетинг қызметін көрсететін агенттік жарнама құралдарын жоспарлау және пайдалану, маркетинг жөнінде кеңес беру мәселелерімен айналысады.
  2. белгілі мемлекет, қоғамдық, әлеуметтік міндеттер атқаратын мекеме. Мысалы, халықаралық энергетика агенттігі — мұнай дағдарысын болдырмау мәселесімен айналысатын ұйым.
  3. мемлекеттік басқару құрылымындағы орталық атқарушы орган.

Қазақстан Республикасы Президентінің басқару пәрменділігін одан әрі арттыру, мемлекет органдар жүйесін реформалауды жақсарту мақсатында шығарған жарлығына (1997 жылы 15 қазан) сәйкес Қазақстан Республикасының Стратегиялық жоспарлау және реформалау жөніндегі агенттігі құрылды. Ол республикасы Президентіне тікелей бағынатын және есеп беретін орталық атқарушы орган. Оның төрағасы Қазақстан Республикасы-ның министрі, Қазақстан Республикасы Үкіметінің мүшесі болып табылады. Сондай-ақ әртүрлі министрліктердің құрамында да салалық істер бойынша қызмет атқаратын агенттіктер бар. Мысалы, Қазақстан Республикасы ҒМ — Ғылым Академиясында — Ұлттық агроғарыштық зерттеулер агенттігі, Атом энергиясы жөніндегі агенттік , Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінде — Ұлттық зейнетақы агенттігі, Әділет министрлігінде — Жылжымайтын мүліктерді және заңды тұлғаларды тіркеу жөніндегі агенттік бар. Сонымен қатар Үкімет құрамына кірмейтін орталық атқарушы орган — Қазақстан Республикасы көші-қон және демография жөніндегі агенттігі құрылған (1997).[1]

  • Агенттік бұқаралық коммуиикация құралдары ислсрі тарапынан төленетін комиссиялық сыйақыға және жарнама берушілерден түсетін қаламақыға тіршілік етеді. Сауда-өнеркәсіп орнының агенттігі енімді өткізумен айналысады. Оның басты міндеті-өнім тұтынушыны тауып, одан пайда көру. Банк агенттігі бас банктің бөлімшесі міндетін атқарады. Маркетингтік зертгеулер жүргізу жөніндегі агенттік тауарды рынокқа шығару жөніндегі шараларды жүзеге асырады.[2]

Дереккөздер өңдеу

  1. “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
  2. Банк терминдері мен ұғымдарының қазақша-орысша сөздігі. / Ғ. Сейіткасымов, Б. Бейсенғалиев, Ж. Бекболатұлы — Алматы: Экономика, 2006. ISBN 9965-783-20-9