Аденокарцинома

Аденокарцинома немесе Асқазан қатерлі ісігі (грекше adēn — без, karkіnōs — рак, adenocarcіnoma — бездік рак) — секрет шығаратын бездердің кілегей қабықшасынан дамитын қатерлі ісік. Ол шырышты қабықтары не бездік тіндері бар ағзаларда дамиды. Аденокарцинома бездік құрылымдары әртүрлі мөлшердегі аса дөрекі пішінді [[призма]] немесе шаршы тәрізді жасушалардан тұрады, протоплазмасы мол және базафильді келеді. Ісік құрамында жасушалардың бөлінуі айқын байқалады, олар азды-көпті шырыш бөледі. Аденокарцинома құрылымына қарай: ацинарлық немесе альволярлық (ісікте ацинарлық құрылымдар басым); тубурлярлық (түтіктік құрылымдар басым); бүрлік-бүрлік немесе еміздіктік (өсінділер басым); шырыштық немесе коллоидтық (жасушалары көп) болып 4 түрге бөлінеді. Аденокарцинома пісіп-жетілуіне байланысты үшке ажыратылады:

  • жоғары дәрежеде жетілген бездік обыр — ісік құрылымы еміздікті, түтікті, ацинусты құрылымдардан тұрады, шырыш бөлмейді;
  • орташа дәрежеде жеетілген бездік обыр —солидті құрылымда муцин, коллоид араласқан тіндері бар ісік;
  • жетілмеген бездік рак — құрылымында бездік тіндер аз, шырышы мол, [[сақина]] тәрізді жасушалары бар ісік.
    Бұлардың ішінде ең қатерлісі — морфологиялық тұрғыдан жетілмеген бездік обыр болып табылады.[1]
Асқазан қатерлі ісігі

Асқазандағы жара, биопсия бойынша — аденокарцинома
АХЖ-10

C1616.

АХЖ-9

151

OMIM

137215

DiseasesDB

12445

eMedicine

med/845 

MeSH

D013274

A.
Аденокарцинома.

Асқазан қатерлі ісігі — ең жиі кездесетін қатерлі ісік. Ол қышқылдығы төмен асқазанның созылмалы қабынуымен (атрофиялық), ойық жарамен, полиптермен ұзақ мезгіл сырқаттанушыларда жиі пайда болады. Ісіктің клиникалық белгілері оның асқазандағы орналасқан жеріне байланысты. Егер ісік асқазанның өңеш бөлімінде орналасса алдымен төстің астыңғы жағында ауырсыну сезімі, ал өңешке тараса, тағамның түйіліп өту белгілері байқалады. Ісік асқазанның ұлтабарға жақын жерінде орналасса, тағамның асқазаннан ішекке өтуінің тежелуіне байланысты науқастың ішінің кебуі, кекіруі, жүрек айнып құсуы, тамаққа тәбеттің болмауы сияқты белгілер болады. А. р. рентгендік, эндоскопиялық, цитологиялық, гистологиялық және ультрадыбыстық тәсілдермен анықталады. А. р-ның І, ІІ, ІІІ даму сатыларында хирургиялық операция (гастроэктомия, резекция) жасалады. ІІ және ІІІ даму сатысындағы науқастарға операциядан кейін 4-5 дүркін химиялық препараттар (фторурацил, адриамицин т.б.) қосындысы беріледі.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Пульмонология терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. Алматы: Ана тілі. 1996. ISBN 5-630-00473-5