Айдаркөл көлі

Айдаркөл (өзб. Aydar ko‘li, Айдар кўли; Haydar ko‘li, Ҳайдар кўли) — Өзбекстандағы, Нұрата тауының солтүстігінде орналасқан көл. Ол шығысында Мырзашөлге, солтүстігі мен батысында Қызылқұм шөліне тіреледі. Солтүстік-шығысында Арнасай ойпатымен ұласады. Теңіз деңгейінен 232 м биіктікте жатыр. Жағалауының жер бедері негізінен тегіс келеді. Солтүстігі мен шығысында өсімдігі сирек аласа құм қайраңдары мен құм төбелер кездеседі. Айдаркөл шалшық көлінің беті 20-30 см тұз қатпарымен жабылған. Оның құрамында натрий (19,5%), сульфат (25,6%), хлор (25%) тұздары бар. Топырақ асты суы жер бетіне жақын жатыр. Тұз қатпары сол судың көп болуына байланысты түзілген. Көл Мырзашөлдегі суармалы жерлердің қалдық суларымен толысады. Соған байланысты Айдаркөлдің аумағы құбылып отырады және кейбір жерлері батпаққа айналған. Шалшықты тұз кристалдарын жел ұшырып аймақ атырабы кебірленуде.

Айдаркөл
өзб. Aydar ko‘li
Морфометрия
Теңiз деңгейiнен биіктігі247 м
Өлшемі160 × 34,8 км
Ауданы3478 км²
Көлемі44,3 км³
Жағалау сызығының ұзындығы1535 км
Тереңдігі33,64 м
Орташа тереңдігі12,54 м
Гидрология
Судың тұздылығы1,5—2 ‰
Су алабы
Құятын өзенСаңзар
Орналасуы
40°53′ с. е. 66°55′ ш. б. / 40.883° с. е. 66.917° ш. б. / 40.883; 66.917 (G) (O) (Я)Координаттар: 40°53′ с. е. 66°55′ ш. б. / 40.883° с. е. 66.917° ш. б. / 40.883; 66.917 (G) (O) (Я) (T)
Ел Өзбекстан
АймақтарЖызақ облысы, Науаи облысы
Айдаркөл көлі (Өзбекстан)
Айдаркөл
Айдаркөл Ортаққорда

Дереккөздер:

өңдеу

Қазақ энциклопедиясы I том