Алакөл артезиан алабы

Алакөл артезиан алабы (Алакольский артезианский бассейн) - Алматы және Шығыс Қазақстан облыстарының аралығындағы Алакөл ойысында орналасқан.

Аумағы 26 мың км2-ден астам. Су тұтқыш қабат төрттік кезеңнің борпылдақ шөгінділерінен тұрады. Қалыңдығы 3 – 15 м-ден 200 – 300 м-ге дейін жетеді. Шөгінділердің төмен қабаттарында (100 – 300 м тереңдікте) арыны күшті шапшымалы артезиан сулары жиналады. Ұңғымадан шыққан су жер бетінен 18 м-ге дейін көтеріледі, өнімд. 20 – 50 л/с-қа жетеді, минералдар 0,4 – 0,8 г/л. Көл жағалауларындағы арынсыз ыза суының минералдығы 10 – 30 г/л.

Алакөл ойысындағы бұрғылау кезінде жоғарғы плиоцен шөгінділерінің қиыршық және малтатасты сулы қабатынан 539 м тереңдіктен зор арынды артезиан суы алынған. Арынының күші жер бетінен 12,5 м-ге дейін шапшиды, минералдар 1,0 г/л-ден аспайды. Алакөл артезиан алабындағы арынды және арынсыз жер асты суларының жалпы табиғи қоры 80 млрд. м3-ден астам, жылдық ресурсы 72 м3. Алакөл артезиан алабының елді мекендерді сумен қамтамасыз етуде, егістік пен жайылымдарды суландыруда маңызы зор.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақстан Республикасының табиғаты туралы энциклопедия, V- том