Алақұрт

Алақұрт
	;
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Жануарлар;
Жамағаты:	Буынаяқтылар;
Табы:	Жәндіктер;
Сабы:	Siphonaptera;
Тұқымдасы:	Vermipsyllidae;
Тегі:	Vermipsylla;
Түрі:	V. alakurt;
Екі-есімді атауы
	Vermipsylla alakurt;

Алақұрт (лат. Vermipsylla alakurt) – жәндіктер отрядына жататын бүргелер, бүргелер отрядына жататын арамтамақ жәндіктер, вермипсилләз ауруының қоздырғышы.

Аналығының ұзындығы 6 мм, аталығы кішірек. Орталық Азияда таралған. Жұмыртқаларын қыста топырақтың бетіне салады жаз бойы өсіп-өнеді. Күзде алақұрт жануарға жабысады (жабайы және үй тұяқтыларына әсіресе ешкімен қойларға) соларда қыстайды вермипсиллез дейтін ауру туғызады. Жануарларда (теріні және жүнді жарақаттандырады жас төлдер өте арықтайды).^[1]

Қазақстанның оңтүстігінде таулы аймақтарда таралған. Ұрғашысының ұзындығы 6 мл, ал еркегі одан да кішілеу болады. Ұрғашылары қыста жұмыртқа салады. Ол жаз бойы дамиды, күзде жетілген қуыршақтары жабайы және үй жануарларына (қой, ешкі, сиыр, жылқы, түйе) жабысып, өсіп-өнуін онан әрі жалғастырады. Алақұрт жануарлардың қанымен қоректенеді. Онымен шалдыққан малдың қаны азаяды, арықтайды, жүнінің сапасы төмендейді. Күрес шаралары: төрт түлік малдың үстін инсектицидтермен (ДДТ, гексахлорин, креолин) дәрілеу.^[2]

Дереккөздер

↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
↑ Қазақ ұлттық энциклопедиясы

Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.

[name-1] Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3

[2] Қазақ ұлттық энциклопедиясы

[1]

[2]