Ала қараторғай

Ала қараторғай (лат. Sturnus contra) – Торғайтәрізділердің Қараторғай тұқымдастарының денесі шағын құсы.

Ала қараторғай
From West Bengal
From West Bengal
Амандық күйі
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Құстар
Сабы: Торғайтәрізділер
Тұқымдасы: Қараторғай тұқымдастар
Тегі: Gracupica
Түрі: G. contra
Екі-есімді атауы
Gracupica contra
(Linnaeus, 1758)
Синонимдері

Sturnus contra

Таралуы өңдеу

Табиғи ареалы - Оңтүстік Азия мен Оңтүстік-Шығыс Азия елдері. Көбіне ашық, талдары аз жерлерде, адам тұратын мекендерге жақын ұялайды[2]..

Сипаттамасы өңдеу

Дене тұрқы 21-24 см, еркек дарасы мен ұрғашы дарасы өзара қатты ұқсас болады.

Ала қараторғай шегірткелерді құртушы атағына еге болған. Бұған келесі суреттеме куәгер:

  «Таңертеңгі сағат 10-да шегірткелердің ұшуы басталады.. Көк аспанды қара көлеңке басты, оңтүстік бағытқа ұшып бара жатқан шегіртке біртұтас бейнеге ұқсап кетті. Олардың соңынан ала қараторғайлар ұшты; олар қалың шегірткенің ортасына кіріп, оалрдың қанаттарын кесіп, жұлып, шұқып, көбін жерге лақтырды. Бұл нағыз шайқасты еске түсіреді. Бір жағынан құстар өте маңызды тапсырманы адал ниетпен орындап жатыр деп ойлауға болар еді»(П.А.Мантейфель)  

.

Бұл суреттеме – атақты аңшы-ғалым және жазушы-натуралисттің ала қараторғайдың шегірткені қырып-жоюын өте көрнекі бейнелеп көрсетуі. Ғалымдардың есебі бойынша, бір ересек ала қараторғай күніне 200 г шегірткені құртады, 10 мың жұп (мұндай топ Қазақстанда жиі кездеседі) айына 108 тонна осындай зиянкестерді құртады. Дегенмен, жаз соңында, күзде ала қараторғайлар кәдімгі қараторғайларға жүзім өнімін құртуға қатты көмектеседі. Жүзімдікті қорғау үшін оларды үркітетін дыбысты үн таспаға жазып қояды.

Түрлері өңдеу

Табиғатта 4 түрі айқындалады:

  • S. c. sordidus,
  • S. c. superciliaris,
  • S. c. floweri
  • S. c. jalla.

Галерея өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. BirdLife International Sturnus contra. IUCN Red List of Threatened Species. Version 3.1. International Union for Conservation of Nature (2009). Тексерілді, 12 шілде 2011.
  2. Salim Ali & S. Dillon Ripley (1972) Handbook of the Birds of India & Pakistan Vol 5 — Larks to the Grey Hypocolius. Bombay: Oxford University Press