Албаниядағы сайлаулар

Албаниядағы сайлаулар (алб. Zgjedhjet në Shqipëri) — Албанияда кезекті сайлауды өткізу Конституциямен және парламент қабылдаған заңнамамен бекітілген. Парламентте (Кувенди) төрт жылдық мерзімге сайланатын 140 депутат бар.[1] Сайлау жүйесі ашық тізімдегі пропорционалды өкілдік болып табылады. Елдің 12 әкімшілік аймағына сәйкес келетін 12 көп мандатты сайлау облысы бар. Кез келген сайлау округі шегінде партиялар 3 пайыздық, ал сайлау алдындағы коалициялар 5 пайыздық дауыс шегінен өтуі керек.[2][3][4]

Бұл сайлау жүйесі 2008 жылдың қарашасында аралас мандатты жүйені ауыстырды.[5] Ескі жүйе бойынша 100 депутат тікелей сайлаушылардың шамамен тең саны бар бір мандатты сайлау округтерінде сайланды. Олардың 40-ы рейтингі бойынша партиялардың немесе партиялық коалициялардың көп атаулы тізімдерінен сайланды. Партия немесе партиялық коалиция депутаттарының жалпы саны сайлаудың бірінші турында осы партияның немесе коалицияның ұлттық ауқымда жеңіп алған жарамды дауыстарына барынша жақын дәрежеде пропорционалды болуы тиіс. Сайлаудың бірінші турында ұлттық шкала бойынша жарамды дауыстардың 2,5%-дан азын алған партиялар мен 4%-дан аз дауыс алған коалициялар тиісті көп атаулы тізімнен пайда көрмеді.

Бұл өзгерісті кішігірім партиялар сынға алды, бірақ екі негізгі партия қолдады. Бұл Албанияның еуропалық интеграциясына жасалған маңызды қадам деп саналды. Басқа өзгерістер бас прокурордың өкілеттігін бес жылға дейін шектеуді, сенімсіздік білдірген жағдайда мерзімінен бұрын сайлауды мәжбүрлеуді және президентті сайлау үшін қажетті көпшілікті депутаттардың бестен үштен жартысына дейін қысқартуды қамтыды.[6]

Президентті парламент сайлайды.

Албанияда екі немесе үш күшті партия және сайлауда табысты болған бірнеше басқа партиялар бар көппартиялық жүйе бар.

Тағыда қараңыз өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. 1998 CONSTITUTION OF THE REPUBLIC OF ALBANIA (PDF). — «The Assembly consists of 140 deputies. One hundred deputies are elected directly in single member electoral zones with an approximately equal number of voters. Forty deputies are elected from multi-name lists of parties or party coalitions according to their ranking»
  2. Exit Explains: What the Changes to the Electoral Code Mean for Voters (en-US) (7 қазан 2020).
  3. IFES Election Guide | Country Profile: Albania.
  4. PART XII ALLOCATION OF SEATS // THE ELECTORAL CODE OF THE REPUBLIC OF ALBANIA (English translation by OSCE). — P. 140.
  5. Albanian parliament adopts new electoral law — EUbusiness.com - business, legal and economic news and information from the European Union.
  6. Ex-communist Albania changes voting system in constitutional shake up - International Herald Tribune