Алкогольдер

Алкогольдер — органикалық қосылыстар немесе бір атомды спирттер. Олардың молекуласында қаныққан көміртек атомының бір гидроксил тобы (ОН) болады. Алкогольдердің ең маңыздылары: метил спирті (метанол, ағаш спирті), химиялық формуласы — CH₃ OH әлсіз иісті түссіз сұйықтық, сумен жақсы араласады, қайнау t 64,5 ⁰С, тығызд. 0,7924 г/см³ (20 ⁰С-та), формальдегид, күрделі эфирлер, түрлі еріткіштер алынатын шикізат, жүйке және тамыр жүйелеріне әсер ететін күшті у; этил спирті (этанол, шарап спирті), {химиялық формула|химиялық формуласы]] — C₂ H₅ OH өзіндік иісі және күйдіргі дәмі бар түссіз сұйықтық, сумен жақсы араласады, қайнау t 78 ⁰С, тығызд. 0,794 г/ см³ (20 ⁰С-та), тағамдық шикізатты (крахмал, қант, шырындар т.б.) ашыту, өсімдік текті заттарды гидролиздеу және синтездеу (этиленді гидраттау) жолдарымен алынады, ректификаттау арқылы тазаланады, синтетикалық каучук, этилді эфир т.б. алу үшін, еріткіш ретінде, спиртті ішімдіктер (қазақша Арақ) өндіруде қолданылады; бутил спирттері, химиялық формуласы — C₄H₉OH өзіндік спирт иісі бар түссіз сұйықтық, 4 изомері белгілі, изомерлері суда нашар ериді, олардың қайнау температуралары 83-117,4 ⁰С аралығында, тығызд. 0,7887-0,8099 г/см³; күрделі эфирлер мен жуғыш заттарды синтездеу үшін, техникада еріткіш ретінде қолданылады. “Алкаголь” ұғымы ауызекі сөзде арақ-шарап т.б. спиртті ішімдіктердің жалпылама атауын білдіреді.

Дереккөздер

Қазақ энциклопедиясы