Алмонд Габриель

Алмонд Габриель (ағылш. Gabriel A. Almond; қаңтардың 12, 1911 – желтоқсанның 25, 2002) -Американ саясаттанушысы, Стэнфорд университетінің профессоры. Американ өнер және ғылым академиясының мүшесі, саяси ғылымдардың американдық қауымдастығының президенті. "Дамушы аймақ саясаты" (1968), "Салыстырмалы саясат: даму тұжырымы" (1966), "Салыстырмалы саясат биігінде" (1988) атты еңбектерінде Алмонд қазіргі құрылымдық функционализмнің негізгі түсініктерін қалыптастырды.

Алмонд функционалдық әдістік жүйені сақтау және реттеу әдістерін зерттеуге пайдаланды. Ол саяси жүйені адаптация мен ықпалдасу қызметтерін орындайтын өзара қарым-қатынас саласы ретінде анықтайды. Барлық жүйелер негізінен екі қызметті атқарады: "ену" және "шығу". Ол "енудің" төрт қызметін: саяси әлеуметтендіру мен араласуға тарту; мүдделерді артикуляциялау; мүдделерді жүзеге асыру; саяси коммуникация; "шығудың" үш функциясын: ережелерін қалыптастыру, ережелерді пайдалану мен ережелердің орындалуын бақылауды анықтайды. "Ену" қызметтері үкіметтік емес ұйымдармен: қысым көрсету топтары, сая¬си партиялар, тәуелсіз басылым және т.б. арқылы, ал "шығу" қызметтері үкіметтік ұйымдар көмегімен жүзеге асырылады. Ол "ену" қызметтерін талдауға көбірек көңіл бөледі. Саяси әлеуметтендіру мен коммуникация тиімді саяси қызмет саласының барлығы белгісі. Саяси жүйелерді салыстырмалы зерттеуде:

1. жүйе мүмкіндіктерін;
2. конверсиялау функцияларын;
3. қолдау және адаптациялау функцияларын;
4. жоғарыда көрсетілген қызметтердіц өзара қарым-қатынасын салыстыруды ұсынды.

Осы салыстыру әдісі саяси дамуды талдауға да пайдаланылды. Қазіргі кезеңдегі бес демократиялық елдегі - Англия, Италия, ГФР, АҚШ және Мексика - саяси жүйені салыстыра отырып, саяси мәдениеттің үш таза түрін көрсетті.

1. "патриархалдық саяси мәдениет",
2. "тәуелділік саяси мәдениет",
3. "белсенді саяси мәдениет" немесе "араласу саяси мәдениеті" (кей кезде оны партисипаторлық деп те айтады).