Алтыншы бағдарлама

Алтыншы бағдарлама (The Sixth Community Enviroment Action Programme) — Еуропалық қауымдастықтың қоршаған ортаны қорғауға бағытталған ұйымының жақын болашақтағы басым шараларын анықтайтын саяси- құқықтық құжаты. 2002 жылдың 22 шілдесінде Еуропалық Кеңес пен Еуро- парламенттің шешімімен бекітілген. Құрылтайлық келісімшартқа сүйеніп, ЕО-тың қоршаған ортаға қатысты іс- әрекеті орта мерзімді бағдарламалар не¬гізінде жүргізіледі. Экологиялық бағдарлама бүгінгі жағдайларға байланысты қауымдастықтың күші де қауқары да жететін нақтылы мақсаттар мен міндеттерді анықтайды. Қауымдастықтың жүргізген экологиялық саясатының барысында осындай алты бағдарлама қабылданды. Алғашқысы 1973 ж. жүргізілді әрі классикалық құжат болып табылады. Одан кейінгі экологиялық бағ¬дарламалар - 1977 ж. (Екінші бағдарлама), 1983 ж. (Үшінші бағдарлама) және 1987 ж. (Төртінші бағдарлама). Мазмұны жағынан маңыздысы 1993 жылы қабылданған "Тұрақтылық бағытында" деп аталған Бесінші бағдарлама болды. 1992 ж. Рио-де-Жанейрода (Рио-92) қоршаған орта мен даму жөнінде өткізілген БҰҰ конференциясының адамзатты экологиялық дағдарыстан алып шығу туралы тұрақты дамудың ресми тұжырымдамасына айналған бағытты ЕО негізге алды. Экологиялық іс-әрекеттердің жаңа бағдарламасы БҰҰ-ның қамқорлығымен 2002 жылдың 26 тамыз бен 4 қыркүйегі аралығында Йоханнесбургте өт-кізілген тұрақты дамудың Бүкіләлемдік саммитінің алдында (Рио+10) пайда бол¬ды. Бұл құжат алдағы онжылдыққа арналған Еуропа құрлығындағы қоршаған ортаны сақтаудың негізгі құжаты болып табылады. Бұл бағдарламаға сәйкес, ЕО- на мүше мемлекеттердің ғана емес, сондай-ақ мүшеліктен үміткер мемлекет¬тердің де, басқа еуропалық мемлекеттердің, еуропалық халықаралық эколо¬гиялық ұйымдардың да қоршаған орта¬ны қорғауға қатысты шаралары бақыланып отырады. Экологиялық іс-әрекеттің жаңа бағдарламасы Қауымдастықтың экологиялық шараларын жүргізудің үш негізгі шартын қамтамасыз етуге бағытталған: ЕО-ның барлық салаларында қор¬шаған орта қажеттіліктерін ескеру және ЕО құру жөніндегі Келісім шарттың 6- шы бабында белгіленген шараларды жүзеге асыру; тұрақты дамуды қамта¬масыз етуге бағытталған шараларды жалғастыру; экологиялық шараларды Еуро¬палық Одақтың болашақта кеңеюін және оған жаңа мемлекеттердің мүше болу мүмкіндігін ескере отырып жүргізу. Бағдарлама жақын жылдарға Қауымдастық¬тың басым төрт саласына назар аударады: ауа райының өзгеруі; табиғат және биологиялық әркелкілік; қоршаған орта, денсаулық және өмір сапасы; табиғи ресурстар мен қалдықтар. Алтыншы бағ¬дарлама ЕО-ның 2012-ші жылға дейінгі экологиялық іс-әрекетінің стратегиялық тәсілдері мен жалпы мақсат-міндеттерін, қағидаттарын анықтайды. Сонымен қатар жоғарыда аталған салалардағы нақтылы іс-шараларды белгілейді. Бағдар¬лама сондай-ақ ұйымның экология мәселелері бойынша халықаралық ынтымақтастықтың негізгі міндеттерін анықтай-ды және өңделген арнайы мәліметтер мен алынған қорытындылар нәтижесін¬де экологиялық саясаттың құрылуын белгілейді.