Алты таспа жұмыр өрім

Алты таспа жұмыр өрім - алтау етіп тілінген таспадан жұмырлап өрген өрім түрінің атауы. Оны қазақы ортада өрімнің сыртқы бейнесіне қарай шеберлер жыланбауыр немесе бұзаутіс деп те атайды. «Алты таспа бұзаутіс, былжырамай аттан түс!» деген идиома бұл өрімді қамшының әлеуетті қару да болғандығын аңғартады. Өйткені, таспаны жуандап етіп өріп, өзегіне қорғасын жүгірте жұмырлап өрілген қамшының расында да жау қайтарар қауқары ерекше болды. Өрімнің бұл түрін өру үшін, алақан қалдырып, алты таспа тіліп, жұмырлап сыдырып, сыптығырлап алғаннан кейін ортасындағы таспадан бастайды: төртінші таспаның үстінен көлденең бастыра, екінші таспаның астынан шалып, солға қарай қайырада да, бесінші таспаны үшінші таспаның астынан өткізіп, сол жаққа қарай қайырып, алтыншы таспаны қалған таспалардың астыннан шалып, екінші, төртінші таспаны бірінші, төртінші, алтыншы таспалардың астынан шалып, сол жаққа қарай тастай отырып өреді. Әрі қарай осы тәртіппен өруді қайталап өрбітсе жұмыр өрім шығады.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2