Альбомға

«Альбомға» («Сал демеймін сөзіме ықыласыңды...») - М. Ю. Лермонтовтың «В альбом» өлеңінің 1896 ж. Абай тәржімалаған аудармасы. Өлең түпнұсқада да, аудармада да 16 жол. Абай 1890 ж. Бірінші сөзінде: «Ақыры ойладым: осы ойыма келген нәрселерді қағазға жаза берейін, ақ қағаз бен қара сияны ермек қылайын, кімде-кім ішінен керекті сөз тапса, жазып алсын, я оқысын, керегі жоқ десе, өз сөзім өзімдікі дедім де, ақыры осыған байладым, енді мұнан баскқа ешбір жұмысым жоқ», - деп жазған еді. Осы пікірін Абай өлең жайында да айтқан. («Өзгеге көңлім тоярсың»), әрі бұл ойы Лермонтовтың өзіне үндес шығармасын аудару арқылы жалғасын тапты. Абай Лермонтов өлеңінің мағынасын өзгертпей өте дәл аударған. Өлең 11 буынды қара өлең ұйқасымен жазылған. Алғашқы рет 1909 ж. Санкт-Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбайұғылының өлеңдері» атты жинақта жарияланды. Туынды басылымдарында аздаған текстологиялық өзгерістер кездеседі. 1945, 1954, 1957 жылғы басылымдар¬да 1-шумақтың 3-жолы «Көкірегім, бар сырым өз әлінше» деп берілсе, 1977 жылғы басылымда 1909 жылғы жинақ бойынша бұл жол «Көкірегім, бар сырын өз әлінше» болып алынған. 1909, 1945 жылғы жинақтарда 2-шумақтың 3-жолы «Өзі қисық, өзі асау, тентек өмір» деп басылған. Лермонтов түпнұсқасының бұл жері «От жизни краткой, но мятежной...» делінген. Шығарманы түгел дәлме-дәл аударған Абай бұл жолды: «Өзі қысқа, өзі асау, тентек өмір»,- деп аударғаны күмәнсіз. Бұл жерде араб әрпімен жазылғанда бір-біріне өте жақын болғандықтан, «қысқа» деген сөз «қисық» делініп қате оқылған. Сондықтан 1954, 1957, 1977 жылғы басылымдарда бұл жол «Өзі қысқа, өзі асау, тентек өмір» ретінде қабылданған.