Аморализм, биморальдық (грек. ἀ- "емес", лат. moralis — әдептілік) — белгілі бір қоғамдағы қалыптасқан моральдық нормалар мен принциптерді жоққа шығарып, адамгершілікке жат мінез-құлықты қоғамдық тәртіптің негізі деп тану. Аморализм немесе имморализм — қоғамда кабылданған жалпыға бірдей инабаттылық ережелерін, заңдарын жоққа шығару.[1]. Өмірде аморализм өз басының мүддесін қоғамдық мүддеден жоғары қою, әділетсіздікке жол беру, алға қойған мақсатқа жету жолында әдіс талғамай, тіпті адамға жат әрекеттерді пайдалану арқылы көзге түседі. А. шектен асқан нигилизм мен өзімшілдікті білдіреді, үстемдік етіп тұрған әділетсіз қоғам моралының екі-жүзділігінің негізгі себептерін аша алмай, оған қарсы күрестің әдісі тек анархиялық бүлік жасау деп түсінуге әкеліп соғады. А. адамның рухани дамуына зиянын тигізіп, ескірген моральды рев. жолмен өзгертуде кер-тартпа реакциялық роль атқарады. Ертедегі Грецияда Аморализм элементтерін киниялықтардың ілімдерінен, кейбір кейінгі софистерден кездестіруге болады. Жаңа заманның буржазиялық этикасында Аморальды уағыздаушылар Ф.Ницше, А.Бергсон кейіннен фашизмнің идеологтарына айналған Дж.Джентил мен А.Розенбергтер болды. Аморализмнің негізгі әуені экзистенциализмнің, неопротестантизмнің, эмотивизмнің этикалық ілімдерімен т.б да көптеген буржазиялық теориялармен үндесіп жатады. Адамдардың тәртібі мен ой-пікірінде, теорияда Аморализмның орын тебуі саясы қоғамдық құрылыстың ыдырауы мен дағдарысын сипаттайды. Қазіргі заманда Аморализм зкономикалық және рухани дағдарыс пен күзеліске ұшырап отырған капит. елдерде қайта жанданып, кең өріс алуда.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Философия/жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ, 2006. ISBN 9965-808-82-1