Ампутация

Ампутация (лат. amputatio — кесемін) — хирургиялық операция; әр түрлі ауруға шалдыққан адам мүшелерін (аяқ-қол) немесе органдарын (жатыр, сүт безі, тік ішек, т.б.) бүтіндей не бір бөлігін кесіп алып тастау.

Ампутация өте ерте заманнан белгілі. Ол туралы мәліметтерді Гиппократтың (4 ғ. ЗБ), Галеннің (2 ғ. ЗБ) еңбектерінен кездестіруге болады.

Ампутация әр түрлі аурулардың зардабынан тіршілік белгілері әбден жоғалған немесе зақымданған аяқ-қолдың белгілі бір бөлігінің шіруі, іріңдеуі, т.б. адам өміріне қауіп туғызған кезде жасалады. Егер аяқ-қол буыннан кесілсе, оны экзартикуляция, ал түгелдей алынып тасталса, экстирпация деп аталады.

16 ғасырда франсуз хирургі А. Паре операция кезінде кесілген тамырларды байлау әдісін ұсынған.

Ампутация кезінде аяқтың немесе немесе қолдың қалған бөлігіне протез (жасанды мүше) кигізіледі.