Андрей Константинович Гейм

Гейм Андрей Константинович (1958 жылы қазанда Сочиде дүниеге келді) - нидерланд физигі, 2010 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты. 1982 жылы МФТИ-дың жалпы және қолданбалы физика факультетін тәмамдады. 1987 жылы КСРО Ғылым Академиясының Қатты дене физикасы институтында кандидаттық диссертациясын қорғады.

Дүниеге келгені:	Andre Konstantinovich Geim
Known for	Work on graphene Levitating a frog Developing gecko tape

1989 жылға дейін Черноголовкадағы Микроэлектроника және аса таза материалдар технологиясының проблемалары институтында жұмыс істеді. Содан кейін Ноттингем мен Бат (Ұлыбритания) және Копенгаген (Дания) университеттерінде жұмыс атқарды.

1994 жылы Неймеген Университетінің (Нидерландия) қызметкері, 2001 жылы Манчестер Университетінің (Ұлыбритания) профессоры болды, 2002 жылдан бастап сонда Мезоғылым және нанотехнология орталығын басқарады. Ол графенмен жұмыс істеуден басқа биомиметикалық адгезив (жабысқақ субстанцияларсыз жабысатын материал) жасап шығарумен және бақаға диамагнитті левитациялық тәжірибе өткізуімен белгілі. Соңғысы үшін ол 2000 жылы «шнобель сыйлығы» деп аталатын сыймен марапатталды. Табиғат жайлы білімдерді дамыту бойынша Лондон корольдік қоғамының және британ Физика институтының мүшесі болып табылады. Мәскеу маңындағы Черноголовкадағы РҒА-ның Микроэлектроника және аса таза материалдар технологиясының проблемалары институтынан шыққан бұл ғалымдардың бірлесіп жұмыс істеуі 2001 жылы Манчестер Университетінде басталды. Сол кезде голланд университетінің адъюнкт-профессоры Гейм Манчестер университетінің Мезоғылым және нанотехнология орталығының басқарушысы қызметіне шақырылды. Әріптесінің зерттеулеріне Леверхульм қорының стипендиаты Константин Новоселов те қосылды. 2004 жылы олар графен наноматериалын тәжірибе жүзінде алу мүмкіндігін дәлелдеді. Ғылыми бірлестік үшін 2004 жылы қазанда Science журналында шыққан Electric Field Effect in Atomically Thin Carbon Films мақаласы күтпеген жағдай болды. Онда Андрей Гейм және Константин Новоселов жетекшілік еткен Манчестер университеті мен Черноголовкадағы Микроэлектроника технологиясының проблемалары институтының бір топ ғалымдары графеннің сәтті тұрақталғанын жария етті. Бұл жұмыста олар графен мен оның шын мәнінде графиттің жеке қабаты ретіндегі идентификациясын алу әдістемесін сипаттап жазды. Таңғаларлық, бірақ графеннің синтезін ғалымдар кәдімгі ленталы скотчтың көмегімен жүзеге асырды. Олар пиролититтік графит пластинкасының бетіне скотчты біртіндеп жабыстырып, одан кейін оны қайтадан алып отырып, процедураны графит жұқарғанша қайталап отырған. Бұл зат бірінші рет тек 2004 жылы ғана алынды. Нобель комитетінде «биылғы жылғы иегерлер моноқабатты көміртегі кванттық физиканың ғажайып әлемінен ағылып шығатын керемет қасиеттерге ие екенін көрсете алды» деп атап айтты.