Анкоридж

Анкоридж — Аляска штатының оңтүстік бөлігінде орналасқан АҚШ-тағы қала. Анкориджда 298 мыңнан астам адам тұрады (2016), бұл 100 мыңнан астам халқы бар қалалар арасындағы АҚШ-тағы ең солтүстік қала. Аляскадағы ең ірі қала. Штаттың 42 % халқы Анкориджда тұрады. Ірі көлік торабы (порт).

Қала
Әкімшілігі
Ел	АҚШАҚШ
Штат	Аляска
Боро	Анкоридж
Тарихы мен географиясы
Координаттары
Бұрынғы атаулары	Шип-Крик Ship Creek
Қала статусы	1920
Уақыт белдеуі	UTC-9, жазда UTC-8
Тұрғындары
Тұрғыны	291538 адам
Тығыздығы	65.95 адам/км²
Агломерация	339 286
шекарасы

 Басқа мағыналар үшін Анкоридж деген бетті қараңыз.

Тарих

Аляскадағы ресейлік өкілдік XIX ғасырда орнатылған. 1867 жылы АҚШ-тың мемлекеттік хатшысы У. Сьюард Алясканы Ресей империясынан 7,2 миллион долларға сатып алу туралы мәміле жасады (акр үшін шамамен 2 цент есебінде). 1861-1865 жылдардағы Оңтүстікке қарсы Солтүстіктің азаматтық соғысынан пайда болған қираулар және қайта құру кезеңінен кейінгі қиыншылықтар жарығында, мәміле саясаткерлер, журналистер және қарапайым халықтың сынына ұшырады.

1912 жылы Аляска АҚШ аумағының бірі болды. Анкоридж ешқашан балық аулау да, тау-кен орталығы да болған жоқ. Анкоридж айналасында ондаған миль ауданы өңірдің экономикасы үшін маңызды пайдалы қазбалар кен орындары жоқ жер болып табылады.

1914 жылы қазіргі Анкоридж орналасқан орын темір жол орталығын құру үшін таңдап алынды. Темір жол 1915-1923 жылдар аралығында 9 жыл ішінде салынған. Темір жол штабы орналасқан орын Шип-Крик (Ship Creek) деп аталатын шатырлы қалашық болды. Дәл сол жерде Анкоридж 1920 жылдың 20 қарашасында құрылды.

Қала экономикасы 1920-шы жылдары темір жолдың жұмыс істеуіне негізделді. Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Анкоридж жүктер мен әскери техниканың әуе тасымалдауына байланысты қатты дамыды. Дәл осы уақытта қаланың әскери маңызы аса маңызды болды. 1930 жылы Меррил Филд аэродромы салынды. 1951 жылы Анкоридж халықаралық әуежайы ашылды. Сондай-ақ 1940-шы жылдары капитанның Хью Эльмендорфтың құрметіне аталған АҚШ-тың «Эльмендорф» ӘӘК базасы салынды.

1964 жылдың 27 наурызы бүкіл Алясканы жер сілкінісін ұшыратты, нәтижесінде 115 адам қаза тауып, 1,8 миллиард доллар сомасына зиян келтірді (2007 жылдың бағамы бойынша). Бұл жер сілкінісі АҚШ тарихындағы ең күшті жер сілкінісі және бақылау тарихындағы екінші жер сілкінісі болды. Оның магнитудасы 9,1—9,2 құрады. Апат салдарынан болған қирауларды қалпына келтіру 1960 жылдардың көп бөлігі болды.

1968 жылы Прудо-Бей кен орнында Мұзды мұхит жағасында мұнай табылды. 1970-ші және 1980-ші жылдары Анкоридж қарқынды дамып келеді, қаланың сыртқы келбетін жақсарту және абаттандыру бойынша белсенді кампаниялар жүргізілуде.

География

Анкоридж Орталық Алясканың оңтүстік бөлігінде орналасқан. Солтүстік ендіктің 61 градусында орналасқан. Анкоридж қаласында орташа-суық субарктикалық климат. Ең жылы ай — шілде, орташа күндізгі максимумы +18,6°C, ең суық ай — қаңтар, орташа тәуліктік температурасы -8,3°C.

Алясканың оңтүстік жағалауының басқа қалаларымен салыстырғанда климаты құрғақ — жауын-шашын мөлшері тек 423 мм дейін, ал Джунода — 1587 мм, Ситкада — 2258 мм түседі.

ауа райы
Көрсеткіш	Қаң	Ақп	Нау	Сәу	Мам	Мау	Шіл	Там	Қыр	Қаз	Қар	Жел	Жыл
Абсолюттық максимум, °C	−37,2	−38,9	−31,1	−29,4	−17,2	−1,7	1,1	−0,6	−10,6	−21,1	−29,4	−37,8	−38,9
Орташа максимум, °C	−4,9	−3	1,1	6,9	13,3	17,1	18,6	17,5	12,8	4,7	−2,3	−4	6,5
Орташа температура, °C	−8,3	−6,6	−3	2,7	8,8	12,9	14,9	13,7	9,2	1,6	−5,4	−7,2	2,8
Орташа минимум, °C	−11,6	−10,1	−7,1	−1,6	4,2	8,7	11,2	10,0	5,6	−1,6	−8,6	−10,4	−0,9
Абсолюттық минимум, °C	13,3	13,9	13,3	22,2	27,8	32,2	28,9	27,8	22,8	17,8	16,7	11,7	32,2
Жауын-шашын нормасы, мм	19	18	15	20	18	25	47	83	76	52	30	28	423
Су температурасы, °C	6	5	5	5	7	10	13	13	12	9	8	7	8
Дерекнама: Погода и Климат, World Climate Guide

Туризм

Туризм Аляскада үлкен рөл атқарады. Қалада Аляскадағы ең ірі Тед Стивенс атындағы халықаралық әуежай орналасқан және түбектердегі көптеген туристер бастапқыда осында түседі.

Қала үш жағынан ұлттық саябақтармен қоршалған. Қаланың солтүстігіне қарай Денали ұлттық паркі орналасқан, онда Денали Солтүстік Америкасындағы ең биік тау орналасқан.

1964 жылдың 27 наурызында болған 9,2 магнитудасы жер сілкінісінен қалада XX ғасырдың архитектуралық көрнекті орындары сақталып қалған жоқ. Алайда қалада мұражай көрікті жерлер бар:

• Алясканың байырғы тұрғындары мұрасының орталығы (Alaska Native Heritage Center)
• Анкоридж мұражайы (Anchorage Museum at Rasmuson Center)
• Анкоридж тарихы және өнер мұражайы (Anchorage Museum of History and Art)
• Авиация мұражайы (Alaska Aviation Heritage Museum)
• Аляска штатының хайуанаттар бағы (Alaska Zoo)
• Лейк-Худ Гидроаэропорты (Lake Hood Floatplane Base)
• Қошқар егіз фермасы (Musk Ox Farm)
• Аляска ботаникалық бағы (Alaska Botanical Garden)

Сілтемелер

• Анкоридж муниципалитетінің ресми сайты (ағыл.)