Арал Тоғаниязұлы


Арал Тоғаниязұлы(1838, қазіргі Маңғыстау ауданы, Жыңғылды ауылы – 1911) – күйші.

Арал Тоғаниязұлы
Туған күні

1 қаңтар 1838 (1838-01-01)

Туған жері

Жыңғылды, Маңғыстау уезі, Ресей Империясы

Қайтыс болған күні

1 қаңтар 1911 (1911-01-01) (73 жас)

Қайтыс болған жері

Маңғыстау уезі, Ресей Империясы

Азаматтығы

Ресей Ресей Империясы

Ұлты

қазақ

Қызметі

күйші

Өмірбаяны мен шығармашылығы

өңдеу

Маңғыстау түбегіндегі дәстүрлі күйшілік-домбырашылық мектептің көрнекті өкілі. Көне дәуірдегі Кербұқа, одан берідегі Боғда мен Қошқар, 19 ғасырдағы Абыл, Есір, Есбай, Құлшар, Алтынай сияқты күйшілердің музыкалық дәстүрін кейінгі ұрпаққа ұластырушы. Арал олардың күйлерін шебер орындап, халық арасында кеңінен насихаттаған. Ол өзі шығарған күйлермен қатар аңыз желісіне құрылған, бірнеше бөлімнен тұратын «Бала Науан» атты халық күйін де орындаған.

  • Аралдың күйшілік дәстүрін жалғастырушы шәкірттері: Ш.Ыбырайымұлы, Ә.Құлшарұлы, Б.Кендірбайұлы, А.Сүйесінұлы, Қ.Есқалиұлы, Ш.Еділұлы, М.Үркінбайұлы, М.Өскенбайұлы, Б.Есболайұлы тағы басқалар. Осындай ізбасарларының арқасында Арал дәстүрі бүгінгі домбырашылық орындаушылық өнерінде өз орнын алып отыр.[1]
  • Күйші Маңғыстаудағы Мақан ата бейітінде жерленген.[2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Маңғыстау энциклопедиясы, Алматы, 1997;
  2. «Қазақ өнері» энциклопедиясы, Алматы, 2002;