Арбенс Гусман

Гватемала президенті (1951-1954)

Хакобо Арбенс Гусман (ис. Jacobo Árbenz Guzmán, 14 қыркүйек, 1913 жыл27 қаңтар, 1971жыл) — Гватемалының мемлекеттік және саяси қайраткері.

Хакобо Арбенс Гусман
Jacobo Arbenz Guzman
Арбенс Гусман
Лауазымы
Ту
Ту
Гватемала президенті
15 наурыз 1951 жыл — 27 маусым 1954 жыл
Ізашары Хуан Хосе Аревало
Ізбасары Карлос Энрике Диас
Өмірбаяны
Дүниеге келуі 14 қыркүйек 1914 (1914-09-14)
Кесальтенанго, Гватемала
Қайтыс болуы 28 қаңтар 1971 (1971-01-28) (56 жас)
Мехико, Мексика

1945-50 жылдары қорғаныс министрі. 1951 жылы президент болып сайланған. Арбенс Гусман үкіметі елдің ұлттық мүддесін қорғау саясатын жүргізді, американ монополияларының, әсіресе, "Юнайтед фрут компанидің" (United Fruit Company) «зорлық-зомбылығына қарсы шықты. Мекемеде жұмыс істеп жүрген жергілікті адамдарға айлығын екі есе көбейткізді.

Бірсыпыра прогрестік шараларды жүзеге асырды:

  • аграрлық реформа туралы заң қабылдаттырды (1951)
  • американ монополиясы жерінің 160 мың гектары мемлекет қарамағына алғызды[1],
  • помещик шаруашылықтарының 554 мың гектар жері экспроприацияланған және т.б.

АҚШ ұйымдастырылған қарулы интервенция (1954 ж., маусым)[2] салдарынан Арбенс Гусман үкіметі құлатылды.

Биліктен бас тартқаннан кейін Арбенс шетелге кетті. Алғашқы кезде Парижде тұрды, сосын Прагаға көшіп кетті. 1957 жылы Уругвайға барды. 1960 жылдан бастап Фидель Кастроның шақырылуымен Кубада болады. 1965 жылы Арбенстің қызы Арабелла Мексикада өз-өзіне қол салып қайтыс болады. Қызының жерлеуіне келген Арбенс Мехикода қалып кояды. 1971 жылы өз пәтерінде ванна бөлмесінде өлігі табылады. Өлімінің себебі және мән-жайі осы күнге дейін белгісіз.

Дереккөздер өңдеу

  1. Лаврецкий И. Р. «Эрнесто Че Гевара» Мұрағатталған 2 қаңтардың 2009 жылы.
  2. Константин Сапожников «Банановый занавес» вокруг Гватемалы приподнимается?
  • Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 1 том