Аргентинадағы жалпы сайлау (2023)

2023 жылы Аргентинада өткен жалпы сайлау 22 қазан мен 19 қарашада екі айналымда өтті. Оларға президент, вице-президент, Ұлттық конгресс мүшелері және көптеген провинциялардың губернаторлары сайланды.[1] 1994 жылғы конституциялық реформа ережелеріне сәйкес үміткерлердің ешқайсысы бастапқы сайлауда 45 % жинамағандықтан, екінші айналым жарияланды. Екінші айналымда «Еркіндік келеді» альянсынан Хавьер Милей «Отан үшін одақ» коалициясынан Серхио Массасын жеңді.[1]

Аргентинадағы жалпы сайлау (2023)
22 қазан 2023 (бірінші айналым)
19 қараша 2023 (екінші айналым)
Сайлау органы және нәтижелер
Тіркелгендер 35 854 122
1-айналымдағы сайлаушылар саны 27 658 857
77,14 %  −4,2
2-айналымдағы сайлаушылар саны 27 021 600
76,32 %
Хавьер Милей – Еркіндік келеді
1-айналымдағы дауыс 8 034 990
29,99 %
55,68 %
Серхио Масса – Отан үшін одақ
1-айналымдағы дауыс 9 853 492
36,78 %
2-айналымдағы дауыс 11 516 142
44,31 %
Патрисия Буллрич – Өзгеріс үшін бірге
1-айналымдағы дауыс 6 379 023
23,81 %
Хуан Скьяретти – Біздің еліміз үшін жасаймыз
1-айналымдағы дауыс 1 802 068
6,73 %
Мириам Брегман – Жұмысшы сол жақ майдан
1-айналымдағы дауыс 722 061
2,70 %
Аумақтар бойынша дауыстар бөлінісі
Аргентинадағы жалпы сайлау (2023)
Нидерланды премьер-министрі
Босатушы Сайланған
Марк Рютте
VVD
Дик Схоф
Тәуелсіз
Сайты

Президент пен вице-президентті сайлаудан басқа 130 депутат пен 24 сенатор сайланды.[2]

Қазіргі президент Альберто Фернандес Конституцияның 90-бабына сәйкес жаңа 4 жылдық мерзімге үміткер болуға құқылы болды, бірақ 2023 жылдың 21 сәуірінде ол өзінің қайта сайлануға кандидатурасын ұсынбайтынын ресми түрде мәлімдеді, сонымен қатар қазіргі вице-президент Кристина Фернандес де Киршнер қайта сайлануға үміткер болмады.[3][4]

Екінші айналымға шыққан Серхио Масса «Отан үшін одақ» басқарушы коалициясынан күтпеген жерден 36 % дауыс жинап, 30 % дауыспен екінші орын алған «Еркіндік келеді» коалициясының Хавьер Милейге қарсы бірінші орынды иеленді. Бірінші айналымдағы бұқараның жеңісі бұқараның экономика министрі болған кезде байқалған күшті инфляцияның, сондай-ақ Милейдің осы уақытқа дейінгі сауалнамалардағы көшбасшылығының салдарынан сәтсіздік ретінде қабылданды.[5]

Екінші айналымда Милей 55,7 % дауыспен массаны жеңді, бұл Аргентина демократияға көшкеннен бергі ең жоғары дауыс. Бірінші айналым нәтижелерінің күтпеген өзгеруі нәтижесінде миля әлдеқайда жақын жарысты болжайтын сауалнамалардан озып кетті. Масса ресми нәтижелер жарияланғанға дейін жеңілісті мойындады.[6][7] Милей 2023 жылдың 10 желтоқсанында Аргентинаның келесі президенті ретінде ант беруі керек.[8]

Бұл сайлау 2018 жылы Маурисио Макридің президенттігі кезінде басталған және Альберто Фернандестің президенттігінен кейін инфляциялық тұрғыдан тереңдей түскен экономикалық дағдарыстан кейін туындаған белгісіздікте өтті. Сайлауға дейін және оның барысында инфляция деңгейі айына 10 %-дан жоғары болды, бұл 1991 жылдан бергі ең жоғары көрсеткіш.[9] Бұған жоғары лауазымды шенеуніктердің отставкаға кетуімен атқарушы билікте тұрақсыздық тудырған 2022 жылғы саяси дағдарыс қосылуы керек. Бұл сондай-ақ 2001 жылғы дағдарыс кезіндегі наразылықтар кезінде қолданылған «Барлығы кетуі керек» ұранының қайта оралуын және «бөтен» саясаткер Хавьер Милейдің пайда болуының жаңалығын білдіреді.

Нәтижелері

өңдеу

Президент

өңдеу
Үміткері Коалициясы Бірінші айналым Екінші айналым
Дауыс % Дауыс %
Серхио Масса Отан үшін одақ 9 853 492 36,78 11 516 142 44,31
Хавьер Милей Еркіндік келеді 8 034 990 29,99 14 476 462 55,68
Патрисия Буллрич Өзгеріс үшін бірге 6 379 023 23,81
Хуан Скьяретти Біздің еліміз үшін жасаймыз 1 802 068 6,73
Мириам Брегман Жұмысшы сол жақ майдан 722 061 2,70
Барлығы 26 791 634 100,00 25 992 604 100,00
Жарамды бюллетень 26 791 634 96,86 25 992 604 96,76
Жарамсыз бюллетень 451 486 1,63 453 127 1,69
Бос бюллетень 415 737 1,50 417 515 1,55
Барлығы бюллетеней 27 658 857 100,00 26 863 246 100,00
Сайлаушылардың қатысуы 35 854 122 77,14 35 193 985 76,33
Дереккөз:[10][11]

Дереккөздер

өңдеу
  1. a b Tom Phillips Argentina presidential election: far-right libertarian Javier Milei wins after rival concedes  (ағыл.). The Guardian (19 November 2023). Басты дереккөзінен мұрағатталған 19 қараша 2023. Тексерілді, 20 қараша 2023.
  2. Elecciones 2019: qué se vota en cada provincia - Chequeado  (исп.). Chequeado (Үлгі:TranslateDate/es). Басты дереккөзінен мұрағатталған 24 қазан 2022. Тексерілді, 20 қараша 2023.
  3. Por Brenda Struminger Alberto Fernández se bajó de la reelección y no será candidato a presidente  (исп.). infobae (Үлгі:TranslateDate/es). Басты дереккөзінен мұрағатталған 21 сәуір 2023. Тексерілді, 20 қараша 2023.
  4. Cristina Kirchner: "No voy a ser candidata a nada, mi nombre no va a estar en ninguna boleta" | El fuerte mensaje de la vicepresidenta contra el lawfare  (исп.). PAGINA12 (Үлгі:TranslateDate/es). Басты дереккөзінен мұрағатталған 13 ақпан 2023. Тексерілді, 21 қараша 2023.
  5. Argentina presidential election: Javier Milei and Sergio Massa head for run-off vote (en-GB) (23 қазан 2023). Тексерілді 21 қарашаның 2023.
  6. Balotaje 2023: Mauricio Macri, contra Sergio Massa: “No podemos aceptar que el culpable se despida como salvador”  (исп.) (Үлгі:TranslateDate/es). Басты дереккөзінен мұрағатталған 19 қараша 2023. Тексерілді, 21 қараша 2023.
  7. Por Leonardo Tagliabúe Contundente triunfo de Javier Milei: será el próximo presidente de la Argentina  (исп.). Infobae (Үлгі:TranslateDate/es). Басты дереккөзінен мұрағатталған 20 қараша 2023. Тексерілді, 21 қараша 2023.
  8. Argentina’s opposition wins legislative polls ahead of 2023 election (en-US). La Prensa Latina Media (15 қараша 2021). Тексерілді, 21 қараша 2023.
  9. Nessi Hernan. Argentina August inflation forecast at highest since 1991  (ағыл.) (11 September 2023). Тексерілді 20 қарашаның 2023.
  10. Consulta de Escrutinios Definitivos.
  11. Actas de escrutinio definitivo - GENERALES 2023.