Аристоксен
Аристоксен, гр. Ἀριστόξενος ὀ Ταραντίνος (б.з.б.4 ғасырдың ортасы шамасында Таранто қаласында туған - ө.ж. белгісіз) - ежелгі гректің философы, аса көрнекті музыка теоретигі және музыкалық эстеті, Аристотельдің шәкірті.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Aristosseno.jpg/200px-Aristosseno.jpg)
Аристоксен гармониктер деп аталатын бүтін біп бағыттың бастаушысы болды. Музыкалық теориясына деген көзқарастарын математикалық есептерге негіздеген канониктердің (пифагоршылардан) Аристоксен мен оның жолын тұтынушылардың (гармониктердің) айырмашылығы - бұлар музыкалық шығарманы тани білудің белгісі - акустика емес, есту қабылеті, түсінік деген ережені ұсынды.
Аристоксен музыканың этикалық мәні туралы мәселені де одан әрі дамытты, халық музыкасының роліне ерекше мән берді.
Аристоксен - музыкалық ырғақ (ритм) туралы ілімнің негізін салған адам.
Жалпы музыка, философмяғ тарих, педагогика туралы 450-дей кітапа жазға. Олардың бәрі - жоғалған, кей бірінің фрагменттері бізге жеткен.
Аристоксеннің музыка туралы ғылымның дамуына үлесі өте көп болған. Оның танымал шәкірттері - Аристид Квинтилиан, Клеонид, Гауденций және Бакхий.
Аристоксеннің құрметіне Меркурий ғаламшарындағы кратер аталған.
Дереккөздер
өңдеу- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 1 том
Сыртқы сілтемелер
өңдеу- Aristoxeni Elementa harmonica / R. da Rios recensuit. Romae, 1954 (лучшее издание греч. оригинала «Гармоники»).
- [Fragmente] / Texte und Kommentar von F. Wehrli. Basel, 1967.
- Barker A. Greek Musical Writings, vol. II: Harmonic and Acoustic Theory. Cambridge, 1989.
- Aristoxenus. Elementa rhythmica. The fragment of Book II and the additional evidence for Aristoxenian rhythmic theory. Edited with introduction, translation and commentary by Lionel Pearson. Oxford: Clarendon, 1990, liv, 98 pp. (лучшее издание и перевод на английский язык «Ритмики»).
- Аристоксен. Элементы гармоники. Перевод и примечания В. Г. Цыпина. М.: МГК, 1997.