British Airways: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Stonesuite (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
Stonesuite (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
28-жол:
'''Британ Әуе Жолдары ({{lang-en|'''British Airways''}})''' ({{lse|BAY}}) [[Ұлыбритания|Ұлыбританияның]] ұлттық әуе тасымалдаушысы. Британ Әуежолдары әуепаркі көлемі, халықаралық бағыттары және басқа да көрсеткіштер бойынша Британиядағы ең үлкен әуекомпания.Оның басты [[Хаб#Әуе хаб|хабтары]] Лондон Хитроу мен Лондон Гатвик аэропорттары.
Британ Әуежолдары Групп 1974 қыркүйегінде сол кездегі Лейбористер Үкіметімен ұлттандырылған. Ол Лондондық екі ірі әуе компаниялары British Overseas Airways Corporation
Негізі Боингтің клиенті болуына қарамастан, Британ Әужолдары 1998 жылдың қарашы айында 89 [[Airbus A320]] ұшағына ірі тапсырыс жасады. 2007 жылы тасымалдаушы өзінің келесі үлкен тапсырысын жасады. Ұзақ қашықтықтарға ұшатын машиналарды айырбастау Airbus A380 мен Boeing 787 ұшақтары арқылы жасалмақ. Барлығы 2008 жылы әуекомпания 35.7 миллион жолаушы тасымалдады.<ref name="British Airways Traffic Statistics">{{cite news |title = Traffic Statistics |url = http://www.bashares.com/phoenix.zhtml?c=69499&p=irol-trafficstats |accessdate = 2008-02-24}}</ref>
34-жол:
==Тарихы==
[[Image:Handley Page H.P.42 Hanno 2.jpg|thumb|right|
1924 жылдың 31 наурызында Британияның төрт алғашқы әуе компаниясы Handley Page Transport, British Marine Air Navigation Co Ltd, Daimler Airway және Instone Air Line Ltdюірге қосылып Imperial Airways Limited компаниясын құрады. Құрылған жаңа құрылым Британ Империясы бойынша Индия, Африканың кейбір бөліктері мен кейін Австралияның Канберрасына рейстер ашты. <ref name="FI">{{cite news | title= Directory: World Airlines | work= Flight International | page= 89 | date= 27 March 2007}}</ref>
Сонымен қатар Британияда кіші гірім бірталай әуе компаниялары пайда бола бастап, 1935 жылға қарай олар алғашында жекеменшік Британ Әуежолдары ЖШС құрды. <ref name=badir>{{cite web|url=http://www.fundinguniverse.com/company-histories/British-Airways-PLC-Company-History.html|title=British Airways PLC -- Company History|work=International Directory of Company Histories|date=1996|accessdate=2009-06-13}}</ref> Алайда Империал Әуе Жолдары мен Британ Әуежолдары 1939 қарашасында ұлттандырып Британдық Шетел Әуе Жолдары Корпорациясын құрды (БШӘК). (British Overseas Airways Corporation).<ref name=badir/>
[[Image:DH Comet 1 BOAC Heathrow 1953.jpg|thumb|right|
[[Image:707, Heathrow, 1960 (299296385).jpg|thumb|right|
===Жекешелендіру===
Сэр Джон Кинг Chairman 1981 жылы әуекомпанияны жекешелендіруге дайындауға төраға етіп тағайындалды.<ref name=badir/> Кинг 1983 жылы Колин Маршалды компания президенті ретінде тағайындады. Сэр Джон Кинг үлкен шығынға батқан ұйымды әлемдегі ең түсімді әуе тасымалдаушылардың қатарына қосты. Әуекомпания паркі мен ұшатын аймақтары қайта қарастырылып, брэнд және жарнамалау эксперттері компанияның имиджін жасарту үшін жалданды. <ref name=badir/> Сол 1980 жылдардың басында 23,000 астам жұмыс жойылды. Соған қарамастан Сэр Джон Кинг жұмысшылардың моралін жоғарыда қалыпта сақтап қалып, компанияны жұмысын жаңартып, заманауи деңгейге жеткізді. <ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/4677027.stm|title=Farewell to a king of British business|publisher=BBC News|accessdate=2009-06-13|last=Randall |first=Jeff|date=2005-07-12}}</ref> Алайда, жұмыстан шығарылғандарға компенсацияна аямай төлегеніне байланысты, компания £545 фунттық шығынға батты. Яғни, салық төлеуші азаматтардың ақшасы болашақ жекелеуші компанияның игілігіне жұмсалды. Ұлттық тасымалдаушы 1987 жылы жекешелендіріп, оның акциялары Лондонның биржасына жіберілді. <ref name=badir/>
===Басқа өзгерістер мен тәуелді компаниялар===
[[Image:TXL DeutscheBA B737-300 D-ADBL.jpg|thumb|right|Deutsche British Airways-тың Берлиндегі Boeing 737 ұшағы, 2002 жыл.]]
1990 жылдары БӘ "Әлемнің Сүйікті Әуежолы" слоганымен, әлемдегі ең кірісі мол компаниялардың біріне айналды. 1992 жылы ол Гармендық кішкентай Delta Air Transport әуе тасымалдаушысын сатып алып, оның атын Deutsche British Airways қылып ауыстырды. Оны 2003 жылдың маусымында сатқан кезде, оның 16 Boeing 737сі эәне 800 жұмыскері болған.<ref>Harrison, Michael. [http://www.independent.co.uk/news/business/news/british-airways-pays-pound49m-to-offload-lossmaking-deutsche-ba-539576.html BA pays £49m to offload loss making Deutsche BA]." ''[[The Independent]]''. Tuesday 3 June 2003. Retrieved on 25 May 2009.</ref>
Лорд Кинг жылы төрегеліктен 1993 жылы төрегелігінен кетті. Оның орнын сол кездегі президент болған Колин Маршал келіп, президент пен төраға орындарын алып отырды. Маршалдың орнына президенттіктің орнына көп өтпей Роберт Эйлинг келді. 1999 жылы Род Еддингтон президентікке келсе, 2005 жылы Уилли Уалш оның орнына келіп қазірге дейін компанияны басқарып келеді.
1995 лылы компания өзінің Азиядағағы British Asia Airways бөлімшесін ашты. Бөлімше Пекинде емес, саяси қарама-қайшылықтарына байланысты [[Қытай|Қытайдың]] Тайпей қаласында орныққан.<ref>{{cite web|url=http://www.independent.co.uk/travel/something-to-declare-a-likely-story-1363246.html|title=Something to declare: A likely story|work=The Independent|accessdate=2009-06-13}}</ref> British Asia Airways Қытайда өзінің аты мен белгісін де өзгертуге тура келді. Компания ұшақтаныдағы өз туынан құралған логоның орнына қытайдың 英亞 символын қоюға мәжбүр болды.<ref>[http://www.bamuseum.com/images/large/90-pres/90_13.jpg Photo]</ref>
==Қаржылық жағдайы==
{|class="toccolours sortable" border="1" cellpadding="3" style="border-collapse:collapse"
|+ '''Британ Әуежолдарының қаржылық көрсеткіштері'''
|-
! Жыл соңына қарай
! Тасымалданған жолаушылар<ref>[http://www.bashares.com/phoenix.zhtml?c=69499&p=irol-reportsannual BA Shares] British Airways shareholder 'Reports & Accounts' Archive</ref>
! Айналымы (£m)
! Салық төлеуге дейінгі кіріс/шығын (миллион фунт)
! Таза пайда/шығын (миллион фунт)
! Адам басына шаққандағы кіріс
|-
| 31 Наурыз 2009
| 33,117,000
| 8,992
| (401)
| (358)
| (32.6)
|-
| 31 Наурыз 2008
| 33,161,000
| 8,753
| 883
| 696
| 59.0
|-
| 31 Наурыз 2007
| 33,068,000
| 8,492
| 611
| 438
| 25.5
|-
| 31 Наурыз 2006 (Қайта қаралған)*
| 32,432,000
| 8,213
| 616
| 464
| 40.4
|-
| 31 Наурыз 2006
| 35,634,000
| 8,515
| 620
| 467
| 40.4
|-
| 31 Наурыз 2005
| 35,717,000
| 7,772
| 513
| 392
| 35.2
|-
| 31 Наурыз 2004
| 36,103,000
| 7,560
| 230
| 130
| 12.1
|-
| 31 Наурыз 2003
| 38,019,000
| 7,688
| 135
| 72
| 6.7
|-
| 31 Наурыз 2002
| 40,004,000
| 8,340
| (200)
| (142)
| (13.2)
|-
| 31 Наурыз 2001
| 36,221,000
| 9,278
| 150
| 114
| 10.5
|-
| 31 Наурыз 2000
| 36,346,000
| 8,940
| 5
| (21)
| (2.0)
|-
| 31 Наурыз 1999
| 37,090,000
| 8,915
| 225
| 206
| 19.5
|-
| 31 Наурыз 1998
| 34,377,000
| 8,642
| 580
| 460
| 44.7
|-
| 31 Наурыз 1997
| 33,440,000
| 8,359
| 640
| 553
| 55.7
|-
| 31 Наурыз 1996
| 32,272,000
| 7,760
| 585
| 473
| 49.4
|}
<nowiki>*</nowiki> Аймақтық BA Connect фирмасы үшін қайта қаралған.
==Әуе Паркі==
[[Image:ba a319-100 g-euob takeoff arp.jpg|thumb|right|[[Airbus A320|Airbus A319]]]]
[[Image:ba a320-200 g-euyb lands arp.jpg|thumb|right|[[Airbus A320|Airbus A320-200]]]]
[[Image:ba a321-200 g-euxd arp.jpg|thumb|right|[[Airbus A320|Airbus A321-200]]]]
[[Image:Britair.b737-400.g-docp.arp.jpg|thumb|right|[[Boeing|Boeing 737-400]]]]
[[Image:ba b747-400 g-bnle arp.jpg|thumb|right|[[Boeing|Boeing 747-400]]]]
[[Image:ba b757-200 g-bpei takeoff arp.jpg|thumb|right|[[Boeing|Boeing 757-200]]]]
[[Image:ba b767-300 g-bnwb arp.jpg|thumb|right|[[Boeing|Boeing 767-300ER]]]]
[[Image:ba b777-200 g-ymmd arp.jpg|thumb|right|[[Boeing|Boeing 777-200]]]]
[[Image:concorde g-boab in storage arp.jpg|thumb|right|[[Concorde]] G-BOAB in storage at London Heathrow Airport following the end of all Concorde flying. This aircraft flew for 22296 hours between its first flight in 1976 and its final flight in 2000.]]
{| class="toccolours" border="1" cellpadding="3" style="border-collapse:collapse"
|+ '''Британ Әуе Жолдары Паркі'''
|- bgcolor=#9592C6
!<font color=white>Ұшақ атауы
!<font color=white>Қызметте
!<font color=white>Тапсырыс
!<font color=white>Сатып алу опциясы
!<font color=white>Жолаушылар<br><small>(First/Club World/World Traveller Plus/World Traveller)</small>
!<font color=white>Қашықтығы
!<font color=white>Қосымша
|-
|[[Airbus A320|Airbus A318]]
|align="center"|0
|align="center"|2
|rowspan=4|16
|32 (0/32/0/0)
|''Арнайы қызмет<br>LCY-JFK''
|Қызметке кіру мерзімі: Қыркүйек 2009
|-
|[[Airbus A320|Airbus A319]]
|align="center"|33
|align="center"|0
|132 (0/0/0/132)<br>126 (0/0/12/114)<br>114 (0/0/36/78)
|''Қысқа және Орта қашықтыққа арналаған''
|
|-
|[[Airbus A320 family#A320|Airbus A320-200]]
|align="center"|37
|align="center"|8
|155 (0/0/0/155)<br>156 (0/0/0/156)<br>150 (0/0/12/138)<br>130 (0/0/52/78)
|''Қысқа және Орта қашықтыққа арналаған''
|
|-
|[[Airbus A320|Airbus A321-200]]
|align="center"|11
|align="center"|0
|188 (0/0/0/188)<br>184 (0/0/12/172)<br>153 (0/0/67/86)
|''Қысқа және Орта қашықтыққа арналаған''
|
|-
|[[Airbus|Airbus A380-800]]
|align="center"|0
|align="center"|12
|align="center"|7
|Әлі белгісіз
|''Ұзақ қашықтыққа арналаған''
|Қызметке кіру мерзімі: 2012 BA deferred 6 A380s by an average of 5 months, the other 6 until 2016
|-
|[[Boeing|Boeing 737-400]]
|align="center"|19
|align="center"|0
|align="center"|0
|147 (0/0/0/147)<br>142 (0/0/10/132)<br>117 (0/0/50/67)
|''Қысқа және Орта қашықтыққа арналаған''
|Қызметмен шығу мерзімі: 2016
|-
|[[Boeing|Boeing 737-500]]
|align="center"|2
|align="center"|0
|align="center"|0
|110 (0/0/0/110)
|''Қысқа және Орта қашықтыққа арналаған''
|Қызметмен шығу мерзімі: 2009
|-
|[[Boeing|Boeing 747-400]]
|align="center"|55
|align="center"|0
|align="center"|0
|291 (14/70/30/177)<br>299 (14/70/30/185)<br>337 (14/52/36/235)
|''Ұзақ қашықтықтарға арналған''
|2 a/c Stored at CWL since Nov 08<br> Қосымша 8 ұшақ 09 жылда сақтауға қойылады.
|-
|[[Boeing|Boeing 757-200]]
|align="center"|7
|align="center"|0
|align="center"|0
|186 (0/0/0/186)<br>179 (0/0/14/165)<br>158 (0/0/56/102)
|''Қысқа және Орта қашықтыққа арналаған''
|Қызметмен шығу мерзімі: 2009/10 (каргоға айналдырады)
|-<br>
|[[Boeing|Boeing 767-300ER]]
|align="center"|21
|align="center"|0
|align="center"|0
|189 (0/24/24/141)<br>252 (0/0/0/252)<br>249 (0/0/18/231)<br>228 (0/0/134/94)
|''Қысқа және Орта қашықтыққа арналаған''
|
|-
|[[Boeing|Boeing 777-200]]
|align="center"|3
|align="center"|0
|align="center"|0
|229 (17/48/24/127)
|''Орта-<br>Ұзын қашықтықтарға арналған''
|
|-
|[[Boeing|Boeing 777-200ER]]
|align="center"|41
|align="center"|0
|align="center"|0
|226 (14/48/40/124)<br>220 (13/48/32/127)<br>272 (0/36/24/212)<br>280 (0/40/24/216)<br>275 (0/48/24/203)
|''Ұзын қашықтықтарға арналған''
|
|-
|[[Boeing|Boeing 777-300ER]]
|align="center"|0
|align="center"|6
|align="center"|4
|TBA
|''Ұзын қашықтықтарға арналған''
|Қызметке кіру мерзімі: 2010
|-
|[[Boeing|Boeing 787-8]]
|align="center"|0
|align="center"|8
|rowspan=2|18
|183 (0/42/51/90)
|''Ұзын қашықтықтарға арналған''
|Қызметке кіру мерзімі: 2012
|-
|[[Boeing|Boeing 787-9]]
|align="center"|0
|align="center"|16
|Әлі белгісіз
|''Ұзын қашықтықтарға арналған''
|Қызметке кіру мерзімі: 2014
|-
|'''Барлығы'''
!229
!52
!45
|colspan=3|
|}
== Түсініктемелер ==
| |||