Бабыр: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

[[1506]] ж. көктемде Хусайын мырза қайтыс болады. Оның орнына екі баласы Бадиуззаман мен [[Мұзаффар әмірші|Мұзаффар-Хұсайын]] қалады. Шайбани [[Балх]] қаласын қоршайды. Тек күздің басында ағалы інілі мырзалар әскер жинап, Балхқа көмекке келеді. Жолшыбай оларға өз әскерлерімен Бабыр қосылады. Бірақ бұлар келіп жеткенше, әбден әлсіреген Балх тұрғындары өзбектерге[[Шайбани хан|Шайбани]]ге беріліп қояды. Ал, Шайбани болса, өзімен соғысқалы келе жатқан Темір әулеттерімен майданға түспей, Мауреннахрға қарай бет алады. Одақтастар жаудың ізіне түсіп, оны талқандаудың орнына келер көктемге дейін соғыс әрекеттерін бастамауға келіседі.

[[1507]] ж. [[мамыр]]да [[Мұхаммед Шайбани|Шайбани хан]] [[Әмудария]]дан өтіп, [[Хорасан]] жеріне барады. Темірдің соңғы әулеті Сұлтан Хұсайын мырзаның елордасы — [[Герат]] дұшпан алдында әлсіздік көрсетеді. Шайбани Гератты жаулап алып, өзінің жаугершілік жолында Иран шекарасына жетеді… Ал, [[Иран]] шахы Исмаил Шайбанидің бұл қылығын ұнатпайды. [[1510]] ж. Исмаил Хорасан жеріне жорық жасайды. Осының алдында ғана, [[1508]] ж. қазақтар мен моғұлдардың бірігіп күш көрсетудің нәтижесінде Шайбани бастаған өзбек әскерлеріәскерлер [[Сырдария]] бойында үлкен жеңіліске ұшыраған еді. Сондықтан олар Иран әскерлеріне қарсы керісуге жарамайды. Мұны сезген Шайбани өзінің аз ғана адамдарымен [[Мерв]] қаласына барып тығылады. Бірақ кейінгі бір ұрыста Шайбани қаза тауып, әскерлері талқандалды. Сөйтіп Гератты Иран шахы Исмаил басып алады.

Осы кезде Бабыр өзінің ең қауіпті дұшпаны Шайбанидің қаза тапқанын естіп, өзінің бұрынғы патшалығын өзбектерден[[Шайбани әулеті|Шайбани әулетінен]] қайта тартып алу үшін әрекет жасайды. Осы мақсатпен ол Иран шахына ұсыныс жасайды. Шах бұған келіседі. Сөйтіп Бабыр Кабулдан қалың қолмен аттанып, [[Әмудария]]дан өтіп, Хисарға келеді. Қарсылық көрсеткен өзбек[[Шайбани әулеті|Шайбани әулетініңъъ отрядтарын қиратып, Мауреннахрдың көптеген бөлігін (Хисарды, Кулыбты, Кундузды, Бадахшанды) басып алады. Сөйтіп, Самарқанға қарай бет алады. Осы жорықта Бабырдың қасында жүрген оның туған бөлесі, «[[Тарихи-Рашиди]]» кітабының авторы [[Мұхаммед Хайдар Дулат|Мұхаммед-Хайдар Дулатидің]] айтуына қарағанда, қатал көшпеліліерді жеңіп шыққан Бабырды Самарқан халқы қуанышпен қарсы алады. Оның жолына жібек кілем төсейді. Көшелер қызыл гүлге бөленеді. Сөйтіп [[1511]] ж. Бабыр Самарқанға салтанатпен кіреді. Бірақ Бабардың Иран шахы Исмаилмен одақтас болуы самарқандықтарды қатты мазасыздандырады.

Міне Бабырдың осы қателігін көшпелі өзбектер тағы да пайдаланып, 1512 жылы Мауреннахрға тағы шабуыл жасайды. Бабыр аздаған күшпен оларғы қарсы шығып, оларға ұрыс ашады. Бірақ қатты жеңіліп Хисарға қарай қашады. Мұнда келгеннен кейін бекіністер жасап, қаланың көшелерімен бұрыштарында тосқауыл тұрғызады. Көмек сұрап, Исмаил шахқа кісі жібереді. Мұны естіген өзбектер[[Шайбани әулеті]] Мауреннахрға қайтып кетеді.

1512 жылдың күзінде Нәжімсани бастаған 60 мың кісілік Иран әскері Әмудариядан өтіп, Термез төңірегінде Бабыр қолына қосылады. Қызылбастар әулеті Хизарды, кейін Қаршы қаласын басып алады. Олар бейбіт халақты жаппай қырғынға ұшыратады. Соның ішінде атақты әрі Шайбани ханның өзара тарихшысы Бенаи да қаза табады. Мұнан кейін қызылбастар Бабырмен бірігіп, Гиджубанға қарай аттандаы. Бірақ өзбектер[[Шайбани әулеті]] бұлардан бұрын Гиджубанға келіп, ұрысқа әзірленеді. Әскерлерін көше бойымен қатар тізіп тастайды. Қызылбастар мен Бабыр қолы қалаға енгенде, өзбектерШайбани әулеті бұрыш бұрыштан оларды атқылай бстайды. Оқ астында қалған қызыбастар тасада тұрған өзбекШайбани әулеті әскерлеріне еш шара қолдана алмайды. Бабырдың өз басынан асқан ерлік көрсетуіне қарамастан тағы да жеңіліске ұшырайды. Иранның әскер басы [[Нәжімсани]] мен оның офицерлері қаза табады. Бабыр тағы да Хисарға қашады, одан әрі Кабулға кетеді.