Бауырлас қала: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''ӘріптесБауырлас қала''' (Twin towns and sister cities) — [[география]]лық және саяси басқару жағынан бір-біріне тіке қатысы жоқ болса да, бірақ ондағы тұрғындар мен мәдениетінде, тарихында, дамуында көптеген ұқсастықтары бар қалалар ортасындағы өзара жақын тарту, ағайындық, бауырластық, әріптестік байланыс . Олардың көптеген ұқсас ерекшеліктері болса да, бірақ бәрі бірдей ұп-ұқсас болмайды. Әрине, әріптес қаланың ұқсастығы түрлі қалада түрліше мағынада қолданылады. Біреулерінде тарихы ұқсас, біреуінде көрінісі ұқсас, тағы біреуінде мәдени мұралары ұқсас дегендей. Мұндай салыстыру құрлық аттаған және белгілі бір нақты талаппен шектеле бермейді. Қаланың өзіндік артықшылығына орай әлемнің басқа бір сондай қаласы оған ағайын, әріптес, бауырлас қала болып есептеледі.

ӘріптесБауырлас қала ұғымы арқылы қалалар өздеріне ұқсайтын қалалармен мәдениет пен экономика алмасып, қарым-қатынасын жиілетіп, бір-бірінің дамуына көмектесіп отырады.

[[Сурет:Gemellaggio_Castellabate-Blieskastel.JPG|thumb|left|200px|Италияның Кастеллабат және Германияның Блискастель қалалары ортасындағы әріптестікбауырластық келісімі]]

ӘріптесБауырлас қала ұғымы [[Еуропа]]да [[екінші дүниежүзілік соғыс]]тан кейін қалыптасты. Мақсаты Еуропа халықтары арасындағы [[интеграция]]ны жиілету, өзара түсіністікті арттыру, бір-біріне дем беру мен көмектесу болды. Бұл түсінік қазір әлемнің көптеген елдеріне қанат жайды.

Еуродақтың «ӘріптесБауырлас қала жобасы» мен «Халықаралық әріптесбауырлас қала» екібөлекжобасы екі бөлек жоба есептеледі.

[[Сурет:Los Angeles City Hall with sister cities 2006.jpg|thumb|right|200px|Лос-Анджелес қаласының әріптесбауырлас қалаларықала белгісі (2006ж.)]]

ӘріптесБауырлас қала жобасы 1956 жылы АҚШ президенті [[Дуайт Эйзенхауэр]] жағынан көтерілген болатын. Ол әуелде АҚШ қалаларын одақтастыруды көздеген жоба болатын. 1967 жылы дербес ұйым «Халықаралық бауырлас қала»(ХБҚ, SCI) құрылды. Халықаралық бауырлас қала ұйымы пайда көздемейтін сыртқы саясат торын құрып, АҚШ пен әлемдегі қалалар ортасындағы байланысты қоюлату жұмысымен айналысады. SCI басшылығының жетекшілігінде өз өңірі мен қаласын дамытуға үлес қосатын еріктілер ұйымдастырылып, халықтараралық, басшыаралық, саудааралық қодау мен көмектесу торабын құрып, ұзақ мерзімді байланыс пен достыққа назар аударады.

ӘріптесБауырлас қала әдетте географиясы жақын, бір-біріне құрметі жоғары қалаларды ғана емес, көбінесе тарихи мәдени ортақтығы бар қалаларға да қаратылады. Мысалы [[Перу]]дің әйгілі [[Мачу-Пикчу]]і мен [[Иордания]]ның [[Петра]] қаласы, [[Мерв]] пен [[Түркістан]], [[Тараз]] бен [[Пресно]] және [[Исфаһан]] секілді қалалар арасында тарихи мәдени жағында белгілі бір әріптестікбауырластық ұқсастықтар бар.

Қазақстан қалаларымен басқа елдің қалалары ортасында кейбір өзара сенім мен ынтымақтастық шараларының өтуіне қарамастан, ӘріптесБауырлас қала түсінігі жаңадан қалыптасу үстінде, еліміздің қайсы қаласының шетелдің қайсы қалаларымен әріптес, бауырлас екені зерттелу үстінде. [[Қала әлеуметтануы]] үшін бұл әрине тың тақырып.

Еліміздің ең үлкен қаласы болған [[Алматы]] қаласының әріптесбауырлас қалалары:

[[Тараз]] қаласының әріптесбауырлас қаласы [[Калифорния]]дағы [[Фресно]] ({{flagicon|United States}} Fresno, California) қаласы.

[[Қызылорда қаласы]]ның әріптесбауырлас қаласы [[Колорадо]]дағы [[Арвада]] ({{flagicon|United States}} Arvada, Colorado) қаласы.

Орал қаласының әріптесбауырлас қалалары [[Ресей]]дің {{flagicon|Russia}} [[Орынбор]] және [[Ростов]] қаласы, [[Чехия]]ның {{flagicon|Czech Republic}} [[Острав]] қаласы, [[Түркия]]ның {{flagicon|Turkey}} [[Эскишехир]] қаласы.<ref>http://www.sister-cities.org/interactive-map-location?city=&country=kz&province=</ref>

File:Louisville sistercities.jpg|Луисвиллдің әріптесбауырлас қаласы