Аққайың ауданы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
▻ Тег: Мақала шеберханасы арқылы бастады |
|||
27-жол:
|сайты = http://www.ak.sko.kz
}}
'''Аққайың ауданы''' —[[Қазақстан Республикасы]]ндағы [[Солтүстік Қазақстан облысы]]на жататын аудандардың бірі. . Аққайың ауданы 1928 жылы құрылды.
Аудан аумағы 4,71 мың шаршы километр.
Ауданның орталығы - [[Смирново (Солтүстік Қазақстан облысы)|Смирново]] кентi, ол аудан-ның оңтүстiк-шығыс бөлiгiнде, темiр жол бойында орналасқан. [[Петропавл]] қаласы мен [[Смирново (Солтүстік Қазақстан облысы)|Смирново]] кентiнiң ара қашықтығы 60 шақырым.
Ауданда 12 ауылдық округ, 33 ауылдық елдi мекен бар.
== Табиғат ==
Аудан орманды дала зонасында орналасқан. Негiзiнен жер [[көң]]дi қара топырақтан тұрады.
Аудан аумағының 13 516 га жер көлемiн [[көлдер]] алып жатыр,
Ең суық ай-қаңтар,орташа температура -18,5 және -18,7;ең жылы ай-шілде, орташа температура +18,5 және +18,7 градус.
2009 жылдың қорытындылары▼
Ауданның көптеген аумағында [[көктемгі жанаргүл]],[[қасқыржидек]],[[қау]],[[қамыс]],арам шөп және тағы басқа өсімдіктер өседі.Жануарлардан [[қоян]],[[қаз]],[[тоқылдақ]],[[көртышқан]] және осы сияқты жануарлар мекендейді.
== Спорт ==
Смирново ауылынан үш атақты шаңғышы: Екатерина Башинская, Дарья Радица және Максим Чумаченко биыл Павлодарда өткен шаңғы тебуде жаман емес нәтижелер көрсетті.[[Красноярск]] қаласында өткен Универсиада-2019 –на қатысқан Ілияс және Әсем Назырова жақсы нәтижелер көрсеткен.Әсем 12-ші орын ,ал Ілияс 37-ші орынға ие болды. Хоккейдік облыс чемпионатында Власовска мектебінің ұйымы 1 орынға ие болды
▲== 2009 жылдың қорытындылары ==
Ауданда 2010 жылғы 1 қаңтарға 216 [[кәсiпорын]] тiркелген, оның iшiнде 3 - iрi, 31 - орта, 182 - шағын кәсiпорын. Олардан 97 заңды тұлға мемлекеттiк меншiк нысанына, 118 - жеке меншiк, 1 - заңды тұлға шетел меншiгi нысанына жатады.
Line 48 ⟶ 56:
Бөлшек тауарайналымының көлемi (қоғамдық тамақтандырусыз) 229,1 млн.теңге сомасын құрайды. Тауарайналымның физикалық көлемiнiң индексi 68,0% құрады.
2009 жылдың басына аудан кәсiпорындарының негiзгi
Негiзгi капиталға салынған инвестиция көлемi 1 464,0 млн.теңге құрады.
Line 61 ⟶ 69:
Орташа жан басына шаққандағы күн көрiстiң ең төменгi деңгейiнiң шамасы жыл аяғына 11 195 теңге құрады.
== Инфраструктура ==
Үлкен үш темір жол бар. Олар Смирново ( Целинді темір жолы ), Қиялы ( Целинді темір жолы ) және Токуши ( Оңтүстік-Оралды темір жолы). Сонымен қатар төрт желілік элеватор: ЖШС «Смирновты элеватор», ЖШС «Иван Зенченко», ЖШС «Қиялы-Астық», ЖШС «Токуши-Астык»
Басты экономикалық саласы- дәндерді өсіру. 2011 жылғы астық 198196 га жерден алынды, оның ішінде: 185600 га дәнді және бұршақты дақылдар. 155640 га бидай, 5368 га майлы, 11462 га жемдік дақылдар, 1890 картофель, 484 га көкөністер.
Ауыл шаруашылығының жалпы өнімі 2011 жылы 16 374,9 млн тенге болды.
Аудан аумағында 3 сүт өндіру, 1 шұжық цехі, 7 диірмен, 17 наубайхана, 3 ет өндіру мини-цехтері бар.
== Аудан шыққан атақты адамдар ==
Хименко Андрей Максимович (1915-1944жж) Кеңес одағының батыры, 117-ші гвардиялық атушылар полкінің көздеуші атушысы (Елизаветовка ауылында дүниеге келді)
Сыздыков Абу (1919-1973 жж.) – комбайнер, Амангельды аулы, Социалистік Еңбек ері(1957 ж)
[[Ахмедсафин Уфа Мендібайұлы]] (1912-1984 жж.) -ғалым, академик ҒА КазКСРО, құрметті ғалым КСРО,Социалистік Еңбек ері(1969 жыл)
Филиппенко Петр Яковлевич (1917-1997 жж.) –,Социалистік Еңбек ері (1971 жыл)
Бекузаров Руслан Камбулатович (1927-. 2001 жж.) – Чапаев атындағы совхоз директоры, Социалистік Еңбек ері (1973 жыл)
Эттенко Алексей Михайлович (1937ж)– комбайнер, 50-жылдық КСРО совхоз атындағы бригадирі, Социалистік Еңбек ері (1973 жыл)
Зенченко Геннадий Иванович (1937 ж.), ЖК «Зенченко и К» директоры, Қазақстанның Еңбек Ері (2008 жыл)
== СМИ ==
Аққайың ауданында екі аудандық газет шығады.Біреуі «Аққайың» деген қазақ тілінде,ал екіншісі «Колос» деген орыс тілінде.
Екеуі де апта сайын бейсенбі күнінде шығады.
"Аққайың" газетінің редакторы –Буранкина Әсем Базарханқызы, "Колос" газетінің редакторы-Лесиков Александр Александрович .
Қазіргі уақытта редакция ұжымы өткен жылдардың дәстүрлерін жалғастырып, туған ауданымен, оның адамдарымен, еңбеккерлерімен және жер бетіндегі жақсы жасампаздықпен тығыз байланысты газеттер өмірге жаңа қадам басуда. Қазір, компьютерлер ғасыры Дүниежүзілік Интернет желісінде газеттің электрондық нұсқасы да қолжетімді.
== Діни бірлестіктер ==
Ауданда 4 тіркелген діни бірлестік жұмыс атқарады:Аққайыңдық діни бірлестік «Қазақстандағы мұсылмандарды рухани басқару филиалы»(Смирново); «Шымкент епархиясының киелі Серафимінің келуі»(Смироново); «Рим-Католиктың келуі"Святая Троица" филиалы» (Смирново); «Евангельдік христиан-баптистер шіркеуі" діни бірлестігінің филиалы»(Смирново).Сонымен қатар, 8 шағын діни топ жұмыс істейді.
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
2.http://www.smirnovo.info/kolos/
3.https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BA%D0%BA%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B9%D0%BE%D0%BD
{{Солтүстік Қазақстан облысы}}
{{Аққайың ауданы елді мекендері}}
| |||