Қан: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Мәлімет қостым
Тег: Mobile edit Mobile web edit
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Bleeding_finger.jpg|thumb|right|200px|Қан]]
'''Қан''' ({{lang-el| haemo }};{{lang-la| sanguis }} — қан) — ағзадағы ішкі сұйық ортаның бірі. Ол [[қантамырқантамырлар]]ларыныңының тұйық жүйесін бойлай ағып, тасымалдау қызметін атқарады. Қан барлық мүшелердің жасушаларына қоректік заттар мен оттегін жеткізеді және тіршілік әрекетінің өнімдерін зәр шығару мүшелеріне тасымалдайды. Организмдегі биологиялық әрекетшіл заттардың гуморальдық реттелу қызметі қанның қатысуымен іске асады. Қан ағзаның инфекциядан қорғаныш реякциясын қамтамасыз етеді.
 
Қан — ересек адам ағзасында шамамен бес литр қан болады. Қан — ағзадағы дәнекер ұлпасының бір түрі. Оның негізгі бөлігі жасуша аралық сұйық зат — [[қан плазмасы|плазмадан]] құралады. Плазмадан [[қан жасушалары]] — [[эритроцитэритроциттер]]тер мен [[лейкоцитлейкоциттер]]тер және қан пластинкалары — [[тромбоцит]]тер болады. Тромбоциттер сүйектің кемік майындағы жасушалардан түзіледі. Олардың жетілуі, қорға жиналып, бұзылуы басқа мүшелерде өтеді. Эритроциттер тасымалдау, лейкоцит фагацитоздау жəне тромбоцит қан ұшуға қатысады.
 
Плазма негізінде еріген органикалық және бейорганикалық заттары бар судан тұрады. Плазма құрамының өзгеруі ағза үшін өте қауіпті. Қанға үздіксіз көптеген заттардың қосылуына қарамастан, плазманың құрамы өзгермейді. Плазмадаға артық заттар зәр шығару мүшелері арқылы шығарылады: қан өкпеде [[көмір қышқыл газы]]нан, ал бүйректе — судың артық мөлшері мен онда еріген минералды тұздардан арылады.
111-жол:
 
Қанның ұйюы дегеніміз ағзаны қан кетуден сақтандыратын, оны қорғанышты бейімділігі болып табылады.<ref>Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл. ISBN 9965-822-54-9</ref>
 
==Сыртқы сілтемелер==
* [http://kazreferat.ru/news/an_ony_at_aratyn_yzmetteri/2013-08-09-1194 Kazreferat.ru Қан, оның атқаратын қызметтері ауданы реферат] (қазақша)
 
==Дереккөздер==
Line 119 ⟶ 116:
{{wikify}}
 
{{Қан}}
[[Санат:Қан]]
[[Санат:Биологиялық сұйықтар]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Қан» бетінен алынған