Сүйімбике: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
26-жол:
 
== Өмірбаяны ==
Сүйімбикенің бірінші күйеуі Жанғали таққа жас кезінде Мәскеуді қолдаған үкімет шешімі бойынша [[Болат Шырын]] мен Мәскеу кінәзі [[III Василий]] бастаған келісіммен отырды. Ханның жас кезінде [[ГауһаршатГауһаршад]] ханбике бақылауды жүзеге асырылды. 1533 жылы ол Жанғалиді Сүйімбикеге (сол кезде ол небәрі 12 жаста еді) үйлендіруді ұйымдастырды, бұл ханның кәмелетке толуымен және биліктің оған ауысуымен сәйкес келді. Некемен Мәскеу келісті, және Мәскеу өте тез келісім берді, өйткені ол осы неке арқылы Ноғай биі [[Жүсіп би|Жүсіпті]] жақындастырып, Қырым әулетінен қуылған және өзінің қайын атасы Ноғай мырзасы [[Мамай (маңғыт)|Мамайда]] болған [[Сафа Герей]] ханға қарсы белгілі бір тепе-теңдікті құрайды деп үміттенді. Хан әйеліне немқұрайлы қарап, неке сәтсіз аяқталды, сондай-ақ, олардың балалары болмады. Сүйімбике әкесіне шағымданып, оны алып кетуін өтінді. Жүсіп ханды кетіруді ұсынып, қызын қайтаруды талап етті. Осы оқиғалардың барлығы дипломатиялық хат алмасудың тақырыбына айналды.
 
Жанғали әйеліне ғана емес, сонымен қатар Мәскеудің қысымы мен хандықтың ішкі істеріне араласуға қанағаттанбаған Қазан үкіметіне де сәйкес келмеді. 1535 жылы Болат Шырын мен Гауһаршат ханбикенің қатысуымен төңкеріс жасалды, Жанғали бұл төңкерісте өлтірілді, ал Сафа Герей тағы да таққа шақырылды. Сүйімбике оның бесінші әйелі болды. Сафа Герей қайтыс болғаннан кейін Қазан хандығын 1549-1551 жылдары ұлының кәмелет жасына толмағандығына байланысты регент ретінде басқарды.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Сүйімбике» бетінен алынған