Уильям Генри Гаррисон: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уильям Генри Гаррисон (Харрисон; англ. William Henry Harrison, 9 февраля 1773, Округ [[Чарльз Сити]], штат Виргиния — 4 апреля 1841, Вашингтон, федеральный округ Колумбия) — американдық қолбасшы, саясаткер жіне АҚШ-тың тоғызыншы Президенті (4 наурыз - 4 сәуір1841жыл).

Гаррисон қызметінде АҚШ[[АҚ]]Ш президенттерінің ішінде аз уақыт қана отырып, ұлықтау рәсімі уақытында суық тиіп, ант қабылдаған соң, тура бір айдан соң қайтыс болады.

Гаррисон тәуелсіздік үшін күрес және [[Ұлыбритания]] бодандығына дейін туылған соңғы президент болды. Гарисонның әкесі америка саясатына белсене араласқа виргиния плантаторы болды, 1776 жылы Тәуелсіздік Декларациясына қол қойды, ал 1781-1784 жылдары өз штатының губернаторы болды. Ульям Генридің өзі 1791 жылдан бастап әскерде қызмет етті, шекарада үндістермен соғысты және генерал Уэйннің адютанты қызметін атқарды.

1795 жылы Огайодағы соғысқа қатынасты. 1798 жылы қызметінен босады да, саясатпен айналысты. Индиананың (сол уақытта штат емес аймағы ғана бар еді [[1800]]-[[1813]]) бірінші губернаторы болды. Осы орында Тумсе қолбасшының антиамерикалық әскери қимылына қарсылығын тудырған англо-американдардың орнығуын кеңейтумен және үндістерден жер сатып алумен айналысты. Гаррисон 1811 жылы өзі «Типпекан» немесе «қарт Типпекан» (англ. Old Tippecanoe) деп аталып кеткен [[Типпекан]] маңындағы шайқаста үндістерді талқандап, ұлттық батыр ретінде танылды. 1812 жылы ол мемлекеттің барлық күшімен [[Текумсе]] конфедерациясына қарсы басшылық жасап, Канада аймағында Темза деп аталатын қала маңындағы өзен бойында талқандады, Текумсе бұл шайқаста жеңіліс тапты. Индиан губернаторының үндістерді жеңуі ғана емес, мәңгілік жауласқан британдықтарды жеңуі оның одан әрі мерейін арттырды.

1841 жылы 68 жасында қызметке отырады және ол 1980 жылға [[Рональ РейганныңРейган]]ның сайлануына дейін президенттікке сайланған ең кәрі адам болған еді. 4 наурыз күні ант қабылдау кезінде ауа-райы өте қатты суық және желді болдған еді, бірақ президент өзінің отыз жыл бұрын Типпекано тұсындағыдай майырылмайтын мықты екендігін көрсету керек болатын еді; ол америка тарихындағы ең ұзақ екі сағаттық ұлықтау сөзін жел өтінде бас киім мен пальтосыз сөйледі. Бұл күні ол суықтап қалды, ем алды да өкпе қабынуы мен плевритті суығыа ауысты. Оны емдеуге дәрігерлер апиын, кастор майы, жылан уын қолданды және тіпті кәдімгі жыланды да жапсырған еді, алайда бұл президенттің жағдайын одан ары әлсіретті де сандырақтаған жағдайға жеткізді де, 1841 жылы 4 сәуірде 12 сағат 30 минутта оң жақ өкпесінің қабынуы, асқынған сары ауру мен қанның асқынуынан қайтыс болды. Сандырақтағандағы оның соңғы сөзі: «Сэр, басқарудың истинные принципын түсінуіңізді қалаймын. Мен олар жүзеге асуын қалаймын және одан басқа ештеңе өтінбеймін.» болды. Гаррисон америка мемлекетінің басында басқа президенттерге қарағанда ең аз отырғаны болды: 32 күн, 12 сағат, 30 минут.

Гаррисонның немересі [[Бенджамин]] 1889-1893 жылдар арасында АҚШ Президенті болды. Ант беру күнінде жауын жауып тұрғанында атасының трагедиялық қателігін қайталамауға шешім қабылдады және ұлықтау кезінде оның ізбасары Гровер Кривленд қолшатыр ұстап тұрды. Ұлықтау сөзі де ұзақ болғанымен, атасының сөзіндей болмады.