Арсенал (футбол клубы, Лондон)

«Арсенал» (ағылш. Arsenal Football Club) — кәсіби ағылшын футбол клубы, базасы солтүстік Лондонда орналасқан. Англияның мықты командаларының бірі болып саналады. 13 рет чемпион болып, 14 рет Англия Кубогын жеңіп алған. Клубтың үй стадионы - «Эмирейтс», сыйымдылығы 60 704 көрермен. 1992 жылы Ағылшын Премьер-Лигасының негізін қалаушы клубтардың бірі. Сонымен қатар, клуб Англияның жоғарғы дивизионында маусымдық ойындардың есебі бойынша рекордшы (1919 дан).

Арсенал
Толық атауы	Arsenal Football Club
Лақап аттары	The Gunners (Зеңбірекшілер)
Құрылған жылы	1886
Стадионы	Эмирейтс, Лондон
Сыйымдылығы	60,361
Иесі	Стэн Кронке (97,13 %) еркін айналымда (2,87%)
Бас жаттықтырушы	Микель Артета
Капитаны	Мартин Эдегор
Рейтингі	УЕФА рейтингінде 23 орын
Сайты	www.arsenal.com
Жарыс	Премьер-лига
2023/24	2
Формасы
Негізгі форма Қонақтық форма Резервтік
2022/2023

Трофейлер жиынтығы

2021 жылға арналған Forbes мәліметі бойынша, Арсенал әлемдегі ең қымбат футбол клубы болып табылады және 2,8 миллиард долларға бағаланады. Deloitte аудиторлық компаниясының мәліметі бойынша, 2021 жылдың қаңтарында «Арсенал» 388 миллион еуро табыспен ең табысты футбол клубтары рейтингінде 11-ші орынға ие болды.

Тарихы

«Арсенал» капитаны Патрик Виейра ағылшын премьер-лигасының кубогын көтеріп жатыр 2003-04 жж.

«Арсенал» клубын 1886 жылы Лондонның оңтүстік-шығысына жайғасқан «Ройаль Арсенал» артилерия зауытының жұмысшылары құрған екен. Не үшін «зеңбірекшілер» атанатынын осыдан бағамдай беруге болады. Ә дегенде клуб «Дайал Скуэр» деп аталды. Алғашқы матчын сол жылы 11 желтоқсанда «Истерн Уондерерске» қарсы өткізіп, 6:0 есебімен ойсыратқан. Арада екі апта өткен соң клубтың атауы «Ройал Арсенал» боп өзгерді. 1891 жылы «Вулидж Арсенал» боп тағы да өзгертілді.

Ресми жарыстарға 1893 жылдан қатыса бастады да, 1904 жылы «Арсенал» екінші дивизионға жолдама алды. 1913 жылы Солтүстік Лондонға қоныс аударып, «Хайбери» стадионына (2006 жылға дейін өз үйіндегі ойындарын өткізген кәдімгі «Хайбери») орналасты. 1914 жылы «Вулидж» атауы алынып тасталды да, «Арсенал» ретінде айтыла бастады. 1919 жылы екінші дивизионды 5-орында аяқтады. Бірақ сол дивизиондағы командалар саны 20-дан 22-ге көбейтілді де, көбірек дауыс жинау арқылы «Арсенал» бірінші дивизионға жолдама алды. «Зеңбірекшілер» содан бері бірінші дивизионда жыл құрғатпай, тұрақты өнер көрсетіп келеді, яғни, ешқашан төменгі лигаға түскен емес.

1925 жылы менеджер Герберт Чепменнің дәуірі бастау алды. Клуб бірте-бірте Англиядағы күшті ұжымға айнала бастады. Чепмен келген алғашқы маусымда-ақ дивизионда екінші орынға тұрақтады. Отызыншы жылдарда «зеңбірекшілер» тіптен күшейді. 1934 жылы Чемпен қайтыс болғанға дейін үш дүркін Англия чемпионы атанып үлгерді.

Чепменнен соң команда тізгінін Джордж Элисон ұстады. Ол да екі рет клубты чемпион атандырды. Элисоннан кейін команда 1947, 1953 жылдары биікке көтерілді де, 20 жылдық ұйқыға бас қойды. Тек, 1971 жылы алтынмен марапатталды. Жетпісінші жылдардың соңында бірнеше рет Англия кубогын ұтып алғанымен, басқа айтарлықтай табыстарға жете алмады.

1989 жылы 18 жылдық үзілістен соң команда қайтадан алтыннан алқа тақты. Бұл табысын 1991 жылы қайталады.

1996 жылы күтпеген жерде бапкерлікке оншалықты танымал емес маман – Арсен Венгер шақырылды. Ол кезде француз жаттықтырушысын клуб тарихындағы ең табысты бапкер атанады деп ешкім болжамады. Ол өзі басқарған екінші маусымда-ақ «дубльге» қол жеткізе алды. Командаға Робер Пирес, Сильван Вильтор, Тьерри Анри секілді футболшылар келді де, жаңа ғасырдың басында клуб күшейе түсті. Бұл қарыштау өзінің шарықтау шегіне 2003-04 маусымда жетті. Команда премьер-лигада бір рет те жеңілмеді. Чемпионаттың қызықты өткені соншалық, маусым барысында «Челси» мен «Арсенал» көрсеткіштерінің бірдейлігінен турнир кестесіне алфавит ретімен де жайғасқан кездер болды. 2004-05 маусымда «Арсеналдың» премьер-лигадағы жеңіліссіз матчтар саны 49-ға жетті. Осы маусымда «зеңбірекшілер» чемпион атана алған жоқ, бірақ Англия кубогын ұтты. Осы кубоктан соң 2014 жылға дейін команда ештеңені ұтып ала алмады.

2006 жылы команда Чемпиондар Лигасының финалына шықты. Парижде өткен жаңбырлы матчта «Барселонадан» ұтылып қалды. Осы ЧЛ маусымында «Арсенал» өз қақпаларынан 994 минут бойы доп өткізбеген.

2006 жылы команда жаңа стадионға – «Эмирейтске» көшті.

2014 жылы 17 мамырда «Арсенал» футболшылар тоғыз жылға созылған «жүлдесіз жылдарын» аяқтады – Англия кубогын жеңіп алды. 2014 жылғы 10-тамызда «Манчестер Ситиді» ұтып, Англия Суперкубогын иеленді.

2016-17 жж маусым қорытындысында «Арсенал» Англияда бесінші орынға табан тіреді де, 1997-98 жылдан бері бірінші рет УЕФА Чемпиондар Лигасынан сырт қалды. Бұл маусымда Англия кубогын ұтты да, 6 тамыз күні Англия суперкубогында «Челсиді» тізе бүктіріп, суперкубок иесі болды. Осылайша Арсен Венгер «Арсенал» тарихындағы ең титулды бапкер атанды.

2017/18 жылғы маусымда ұзақ уақыттан бері Чемпиондар Лигасынан сырт қалып, УЕФА Еуропа Лигасына қатысты. Бұл турнирде де бас жүлде бұйырмапты, жартылай финалда "Атлетико Мадридтен" ұтылып қалды. Англия чемпионатында алтыншы орында қалды да, жылдар бойы жалғасқан сәтсіздіктерден соң бап бапкер Арсен Венгер өз орнын босатты. Оның орнына Унаи Эмери келді. Унай да клубты бұрынғы деңгейге көтере алмады, 2019 жылы қарашада клубтың бұрынғы ойыншысы Фредди Люнгберг уақытша бапкер міндетіне кірісті, бірақ айға жетпей ол да қызметтен кетіп, Микель Артета тізгінді ұстады.

Эмблемалары

• 
  1888 жылдан бергі эмблема
• 
  1930 жылғы Англия Кубогы финалында қолданған эмблема
• 
  1952 жылғы Англия Кубогы финалында қолданған эмблема
• 
  1949-2002 жылдар аралығында қолданған эмблема
• 
  2002 жылдан қазірге дейін қолданып келе жатқан эмблема
• 
  Клубтың 125-жылдығына арнай 2011/2012 маусымында қолданған эмблема

Құрамы

2020/2021 маусымда

№	Қақпашылар	Туған күні	Азаматтығы
1	Бернд Лено	04.03.1992	Германия
13	Рунар Алекс Рунарссон	18.02.1995	Исландия
33	Мэтью Райан	08.04.1992	Аустралия
44	Карл Хейн	13.04.2002	Эстония
№	Қорғаушылар	Туған күні	Азаматтығы
2	Эктор Бельерин	19.03.1995	Испания
3	Киран Тирни	05.06.1997	Шотландия
6	Габриэл	19.12.1997	Бразилия
16	Роб Холдинг	12.09.1995	Англия
17	Седрик Соареш	31.08.1991	Португалия
20	Шкодран Мустафи	17.04.1992	Германия
21	Калум Чемберс	20.01.1995	Англия
22	Пабло Мари	31.08.1993	Испания
23	Давид Луис	22.04.1987	Бразилия
№	Жартылай қорғаушылар	Туған күні	Азаматтығы
8	Мартин Эдегор	17.12.1998	Норвегия
7	Букайо Сака	05.09.2001	Англия
15	Энзли Мэйтленд-Найлс	29.08.1997	Англия
18	Томас Партей	13.06.1993	Гана
25	Мохамед Эльнени	11.07.1992	Мысыр
28	Джо Уиллок	20.08.1999	Англия
32	Эмил Смит-Роу	28.07.2000	Англия
34	Гранит Джака	27.09.1992	Швейцария
№	Шабуылшылар	Туған күні	Азаматтығы
9	Габриель Жезус	03.04.1997	Бразилия
14	Пьер-Эмерик Обамеянг	28.01.1989	Габон
19	Николя Пепе	29.09.1995	Кот-д'Ивуар
24	Рейсс Нелсон	10.12.1999	Англия
30	Эдди Нкетиа	30.05.1999	Англия
11	Габриэл Мартинелли	18.06.2001	Бразилия
38	Фоларин Балогун	03.07.2001	Англия

Жетістіктері

Ұлттық

Бірінші дивизион (1992 жылға дейін) / Англия Премьер-лигасы (1992 жылдан кейін) 13 титул

• 1930/31, 1932/33, 1933/34, 1934/35, 1937/38, 1947/48, 1952/53, 1970/71, 1988/89, 1990/91, 1997/98, 2001/02, 2003/04

Футбол лигасының екінші дивизионы: 2 титул

• 1986/87, 1992/93

Англия кубогі: 14 титул

• Жеңімпаз: 1930, 1936, 1950, 1971, 1979, 1993, 1998, 2002, 2003, 2005, 2014, 2015, 2017, 2020

Англия лига кубогы

• Жеңімпаз (2): 1987, 1993
• Финалист (6): 1968, 1969, 1988, 2007, 2011, 2018

Англия суперкубогы:

• Жеңімпаз (16): 1930, 1931, 1933, 1934, 1938, 1948, 1953, 1991¹, 1998, 1999, 2002, 2004, 2014, 2015, 2017, 2020

• Финалист (7): 1935, 1936, 1979, 1989, 1993, 2003, 2005

Халықаралық

Еуропа чемпиондар лигасы:

• Финалист (1): 2006

Жәрмеңкелер кубогы (1):

• Жеңімпаз: 1970

УЕФА кубок иегерлерінің кубогі: 1 титул

• Жеңімпаз: 1994

УЕФА кубогы:

• Финалист: 2000

Сілтемелер

• Ресми сайт  (ағыл.)
• Арсенал футбол клубы нәтижелері