Атлант
Атлас немесе Атлант (көне грекше Ἄτλας) — ежелгі грек мифологиясындағы аспанды қолында ұстап тұрған, күшті алып.
Мифология
өңдеуИапет пен Климена алыптарының баласы. Прометейдің, Эпиметейдің және Менетейдің бауыры.
Атлант есімі грек тілінде, «tlēnai» («алып жүру» дегенді білдіреді) сөзімен байланысады және бұл сөз грек тілінде талант сөзімен бір түбірлы.
Атлант туралы ең ежелгі куәлердің бірі – Гомердікі – өте мардымсыз: бұдан басқа, ол Алыстағы батыста, аспанды ұстап тұрады және өмір сүреді және ол өте ақылды және арам деп ол туралы ғылым директоры Елена Рабоновна айтты. Гесиод бойынша, Атлант алыптар жағында. Яғни, Құдайларға қарсы күш көрсетіп тұрған және ол аспанды өз еркісіз ұстайды, бірақ біреудікі туралы айтпайды. Е. Г. Рабиновна айтатындай, оның иықтарына түскен жүк, ауыртпалық азап, ол мықтылықты, ерік- күшті талап етеді. Тағы да, бұл Зевске қарсы тұрғаны үшін деп те айтылады.
Ұрпағы
өңдеуЖеті плеяданың әкесі: Алкиондыкы, Келеноныкы, Майяныкы, Меропаныкы, Стеропаныкы, Тайгетаныкы және Электраныкы. Геспердың, Гиастың және жеті гиадтардың әкесі, Гесперидтің әкесі немесе атасы, тағы Калипсоның, Дионаның және Мераның әкесі.
География мен ғылымда
өңдеуКөне гректер Атланттың есімін Атласс тауларымен байланыстырған, жергілікті халықты атланттар деп атаған. «Атлант мұхиты» атауы алғашқы рет б.з.б. V ғ. «Геракл тіректері бар теңіз Атлантис (көне грек тілінен Ἀτλαντίς — Атлантида) деп аталады» деп жазған Геродот жазбаларыңда кездеседі. Заманауи атауын Океанус Атлантикус (лат. Oceanus Atlanticus) — «Атлант мұхиты» рим ғалымы Плиний Үлкен I ғ. қолданады.
Одан басқа Атланттың атын мойынның бас көтеретін бірінші омыртқасына берілді. Мифологияның осы кейіпкер атымен ай кратері, Сатурнның 15–і серігі және жасанды серіктерді ұшыруға арналған зымыран тасығыштар тобы аталған.