Атырау теледидары

Атырау теледидары — "Қазақстан" РТРК" АҚ Атырау облыстық филиалы.[1].

Қайта жарақталған үш қабатты ғимаратта екі студия бар: негізгі студияның ауданы 185,9 шаршы метрді құраса, ақпараттық бағдарламаларға арналған шағын студияның ауданы 17,5 шаршы метр. Бірінші және екінші қабаттарда студиялар, ақпараттық және тақырыптық хабарлар редакциялары, қор материалдарын сақтауға (S-VHS и DVCAM форматында) арналған бейнеқор және әкімшілік бөлме орналасқан. Ал ғимараттың үшінші қабатында өңдеу, эфир және аппараттық бөлме бар.

Филиал қызметкерлері толықтай компьютермен қамтамасыз етілген, Интернет желісінде жұмыс жасау мүмкіндігіне ие. Атырау облыстық филиалы: хабар тарату ("Қазақстан-Атырау" телеарнасы) 5 арна арқылы Атырау қаласы бойынша 14 сағат (дүйсенбі жұма 7.25-тен 00.20-ға дейін, сенбі жексенбі 8.55-тен 00.00-те дейін) және Атырау облысы бойынша 16.50-ден 17.50-ге дейін тәулігіне бір рет бір сағат шеңберінде (демалыс және мереке күндерін есептемегенде) хабар таратылады. Облыс тұрғындарының қамтылу деңгейі 97,15%.

Бағдарламалар Атырау қаласындағы ТПВ 1 ООО РТС таратқышы арқылы беріледі. Филиалға қарасты "Қазақстан Атырау" облысы радиосы 102,0 FM жиілігінде тәулігіне 14 сағат хабар таратады. Атырау филиалының базасында стандартқа сай қосылған құрылғылардың толыққанды жұмысын қамтамасыз ететін алты желілік емес өңдеу жүйелері (Adobe Premiere 6.0, EDIUS, Velocity бағдарламаларында) жұмыс жасайды. Композит, SVHS және DVге арналған шығыс, кірістер бар. Бейнеөңдеу кешендерінің әрқайсысы SONY DSR-1500АР бейнемагнитофондары мен бейне және дыбыс қадағалауға арналған құрылғылармен жарақталған.

Техникалық базаны жетілдіру, жаңа технология енгізу, тұрақты және үздіксіз жұмыс түзімін қамтамасыз ету мақсатында 2008 жылы арнаның дыбыс режиссерлері, таспагерлері мен тілшілері Біліктілік көтеру орталыгынан (Алматы қаласы, "Қазақстан" РТРК) білім-дағдыларын шыңдауға жіберілді. Айта кетерлік жәйт, БКО-қа алыс және жақын шетелдерден (Ресей, Германия, Швеция) телевизиялық шеберлікке баулу саласының үздік мамандары мен әдіскерлері шақырылады. Жыл сайын кәсіби біліктілікті жетілдіру, техникалық базаны игеру, теледидар және радиохабар тарату құралдарын дамыту мақсатында БКО-қа бас инженерлер, телеарна және радио мамандары жіберіліп, жалпылай және жекелей алғандағы филиалдарға тән ортақ техникалық мәселелер талқыланып отырады.

Болашақта жыл сайын бірқатар мамандарды (дизайнерлер, бейнеөндеушілер, жарық берушілер мен инженерлік топ) оқыту межеленіп отыр. Шығармашылық 2008 жылы Атырау облысы филиалы жаңа маусым шымылдығын 19 тақырыптық бағдарламамен ашты. Байқау РФ Астрахандық тәуелсіз баспасөз клубының ұйымдастыруымен өтті.

Телерадиоарна пандемия кезінде (2019-2022 жж.)

өңдеу

2020 жылы COVID-19 пандемиясы кезіндегі телерадиоарнаның жұмысы туралы 2019-2022 жж. «Қазақстан РТРК» АҚ Атырау облыстық филиалы директоры болған Қанат Әуесбай еске алады:

— Өзгелер тәрізді бізге де онлайн-режимде жұмыс жасауымызға тура келді. Мұның өзі алғашында айтарлықтай қиындықтарды туғызғанын жасырмаймыз. Дегенмен кез-келген қиындықтың жаңа мүмкіндіктерді туындататыны түсінікті. Тікелей эфирге шығу үшін Zoom, Skype желілерін іске қосып, солардың мүмкіндіктерін пайдаландық. Сол арқылы алыс-жақындағы спикерлерді әңгімеге тартып, сұхбат алдық, түрлі қызықты да тартымды бағдарламаларды ұйымдастырдық. Тек облыс, ел көлемімен шектеліп қалмай, әлемнің қай қиырында жүрсе де сұхбат беретін адамдарды тауып алып, байланыс орнаттық. Елге, әлеуметке індеттің алдын алу, сақтану жолдары жайлы дәрігерлік кеңестер ұйымдастырып, аса қажетті әрі маңызды ақпараттармен бөлістік. Есімдері елге белгілі дәрігерлердің берген консультацияларын жазып алып, көрерменге жеткіздік. Тіпті, Covid-тан көз жұмған марқұмдарды қалай, қайда жерлеуге болатынына дейінгі ақпаратты жеткізіп отыруға тырыстық.

— Қанат Әуесбайдың «Атырау» газетіне сұхбатында [2]

2019-2022 жж. «Атырау» телеарнасында жасалған креативті тележобалар БАҚ арасындағы көптеген республикалық, халықаралық жүлдеге ие болды. Табысты жылдың қорытындысы ретінде 2020 жылы телеарнада «Жүлде жауған жыл» мерекелік тележобаcы түсірілді;

— Бағдарламаның ерекшелігі, ол радиомен қатар, телеэфирде де қатар жүріп отырады. Яғни, Эфирде 102 FM» аталуы да сондықтан. «Эфирде» сөзі телевизияны анықтап тұрса, «102 FM» сөзі радиотолқынды меңзеп тұр. Аптасына үш рет шығатын танымдық бұл хабарға өңірдің, сонымен бірге, еліміздің танымал тұлғалары мәдениет, өнер, руханият саласында сұхбат береді. Бұл сұхбаттар студияға келіп және тікелей эфирде жүрді. Пандемия жағдайында карантин талаптары күшейтілген тұста да бұл бағдарлама тоқтап қалған жоқ. Zoom желісі арқылы онлайн форматта тікелей эфирде таратуға көшіп, спикерлерімізді қашықтан жаза бастадық. Мұндай тәжірибені біз Атырау телерадиоарнасында тұңғыш рет жүзеге асырдық,

— Қанат Әуесбайдың «Атырау» газетіндегі пікірі[4]

Осы жылдары өндіріске берілген тележобалар арасында Атырау телевизиясында форматы жөнінен тұңғыш дайындалған хабарлар бар. Олар: өзен бойында түсірілген «Жайықтағы жүздесу» сұхбат хабары, «Нұржан айтады» әлеуметтік телетолғауы, «Балық отаны» репортаж-хабары, дронмен түсірілген «Ақжелең. Күй терапиясы», «Аспан асты Атырау» бағдарламаралық хабарлар, Атырауда тұратын шетелдіктермен сұхбатқа құрылған ағылшын тіліндегі «Батыс көрген» хабары. Сондай-ақ, «Еуразия ендігінде» онлайн ток-шоуы, тұңғыш рет кросс-медиа форматында дайындалған «Эфирде 102 FM» телерадиохабары жасалды. «Еуразия ендігінде» онлайн ток-шоуында zoom әлеуметтік желісі мен телевизия мүмкіндігі пайдаланылса, «Эфирде 102 FM» бағдарламасы телеэфир мен радиотолқында бірдей тарады. «Атырау радиосының» жаңа логотипі даярланып, радиостудия мен телестудия жаңа декорациямен жаңаланды.[5] 2020 жылдың 10-тамызында «Атырау» телеарнасында алғаш рет әлеуметтік желі мен тікелей эфирді біріктірген «Мәңгілік Абай» онлайн телемарафоны өтті. Телемарафон Абай күніне орай ұйымдастырылды. «Мәңгілік Абай» онлайн телемарафонына өңірдегі қала, аудандарынан, сондай-ақ, ауылдарынан руханият, өнер мен мәдениет өкілдері қатысты. Абай өлеңдері мен қарасөздері оқылып, әндері шырқалды. Абайдың өмір жолы, шығармашылығынан сыр шертетін еңбектер көпшілік назарына ұсынылды.[6] Ақын Жұмекен Нәжімденовтың 85 жылдығына орай #Jumeken85 республикалық өлең эстафетасы жарияланып, оған еліміздің танымал азаматтары қатысты. Олардың арасында композитор Илья Жақанов, ақын Ұлықбек Есдәулет, сенатор Нұртөре Жүсіп, журналист Жанарбек Әшімжан, композитор Төлеген Мұхамеджанов, ақын Алмас Ахметбекұлы, сенатор Сарсенбай Енсегенов, сол кездегі ҚР мәдениет және спорт министрі Ақтоты Райымқұлова сияқты танымал азаматтар бар. Эстафетаның қорытындысы ретінде Атырау облысындағы орта мектеп оқушылары соңғы қоңырауда Жұмекен өлеңдерін жатқа оқыды.[7] Илья Жақановтың шығармашылығына арнап, «Біздің Илья» деректі фильмдер циклы жасалды. 20-бөлімнен тұратын фильмдер циклында композитордың өнермен өрілген өмірінде кездескен ел азаматтары туралы өнегелі әңгіме, тарихи естелік айтылды. Фильмдер циклы Илья Жақановтың 85 жастық мерейтойына орайластырылды. Сондай-ақ, Атыраудан шыққан елдік ауқымдағы тұлғалардың мерейтойына орай «Елтұтқа» 12-бөлімді деректі фильмдер циклы әзірленді. «Атырау облысының құрметті азаматы» атағын алған асқар бел азаматтар туралы «Құрметті азамат» хабарлар циклы шықты. Египеттегі Қазақстан елшілігімен және Атыраудағы Халел университетімен бірлесіп Каир қаласынан «Каспийден кеткен қыпшақтар» деректі фильмі циклы әзірленді. Сұлтан Бейбарс, Қалауын Сұлтан туралы сериялы фильмдер көрермен сүйіспеншілігіне бөленді. Карантин жағдайында жүзеге асқан бұл сапарға Атырау университетінен ректор Саламат Нұрмұханұлы қолдауымен тарихшы ғалым Аққали Ахмет кеңесші болды. Пандемия жағдайында Египеттегі Қазақстанның елшісі Қайрат Лама-Шариф қолдауының арқасында жүзеге асты. Атырау телевизиясының ардагері Айтқали Құмарғалиұлы медиа-аудиториясы ашылды:

— Ғимараттың бос тұрған үлкен бір залы бар. Сол залдың ендігідегі қызметі туралы біраз ойланып-толғандық. Баспасөз мәслихатын өткізетін пресс-зал бола ма, әлде шеберлік дәрісін өткізетін аудитория бола ма? деген әңгіменің төңірегінде ойталқы болды. Ұжыммен кеңесе келе, тоқсаныншы жылдардың қиын кезеңінде «Атырау» телерадиокомпаниясына басшылық етіп, қазығын қағып, уығын көтерген, іскер басшы, шебер ұйымдастырушы, айтулы қаламгер Айтқали Құмарғалиұлының медиа аудиториясы болғанын құп көрдік. Осы арқылы біз – кейінгі толқын алдыңғы толқынға көрсеткен құрметіміз болсын деп ұйғардық. Ұрпақ сабақтастығының жарқын үлгісін осылай көрсеткіміз келді. Екінші жағынан бұл аудиторияда Халел Досмұхамедұлы университетінің журналистика кафедрасы студенттерін тәжірибе жүзі оқытып-үйретуді көздедік.

— Қанат Әуесбайдың «Атырау» газетіне берген сұхбатында[8]

ATYRAÝ телеарнасының Айтқали Құмарғалиұлы аудиториясы көптеген рухани, мәдени, білім беру іс-шарасының орталығына айналды. Соның бірі - Құныскерей Қожахметұлы туралы республикалық ғылыми-практикалық дөңгелек үстел.[9] Атырауға келген көптеген мәртебелі қонақ медиа-аудиторияға арнайы келіп, сұхбат беріп, БАҚ саласының танымал өкілдері шеберлік дәрісін өткізді. 2020 жылы телеарнада экологиялық мәдениетті дәріптейтін «ЭКОқоғам» хабары ашылды:

— «Қоғамда экологиялық құндылықтарды дәріптеуде ақпарат құралдарының рөлі орасан зор екені белгілі. Қоршаған ортаға жанашырлықпен қарауға негізделген экологиялық сананы қалыптастырудың алғышарты да сол болмақ. Мемлекет басшысы да мұны айқын түсініп отыр. Осы тұрғыда біз, «Атырау» телеарнасының шығармашылық ұжымымен ақылдаса келе, еліміздің батыс өңіріндегі экологиялық мәселелерді көтеріп, экологиялық мәдениетті насихаттайтын «ЭКОқоғам» хабарын ашуды көздеп отырмыз. Бүгінгі ПрезидентЖолдауында экологияға қатысты айтылған түйткілдің барлығы да осы хабардың арқауы болмақ».

— Қанат Әуесбайдың ҚазАқпарат ақпарат агенттігіне пікірі[10]

Кадр тартуда жүйелі жұмыс жасалды. «Атырау» телеарнасына еліміздің маңдайалды оқу орындары – Еуразия ұлттық университеті, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ, Жүргенов атындағы Өнер Академиясының түлектері - жас мамандар тартылды. Солардың бірі - «Шабыт» халықаралық шығармашылық фестивалінің дипломанты, ақын Ажар Ерболған шеф-редактор боп қызмет етті. Ажар Ерболған өзі жүргізген «Біздің болашақ» хабарымен «Қазақстан медициналық кеңесі» медициналық білім және ғылым ұйымдарының қауымдастығы ұйымдастырған БАҚ өкілдері арасындағы республикалық байқауда «Медициналық журналист» аталымында жеңімпаз болды. Шығармашылық құрамның жемісті қызметі нәтижесінде «Атырау» телеарнасының өнімдері бірнеше рет «Qazaqstan» телеарнасының «Таңшолпан», «APTA» хабарларынан, «Abai TV» телеарнасынан көрсетілді.

Дерекөздер

өңдеу
  1. Қазақ телевизиясы. Энциклопедия. — Алматы: "ҚазАқпарат", 2009, 1-т. ISBN 978-601-03-0070-57.
  2. Қанат Әуесбай Әуесбайдың Қанаты Атырау телерадиоарнасының жаңа жобалары туралы айтты  (қаз.) (25.12.2020). Тексерілді, 26 наурыз 2024.}
  3. На волнах «Атырау» — «Прикаспийская коммуна», 02.07.2019.
  4. Қанат Әуесбай Қанат Әуесбай, «Үркер» ұлттық сыйлығының иегері «Atyraý Radiosy» тәулігіне 17 сағат хабар таратып отыр  (қаз.) (17.11.2020). Тексерілді, 26 наурыз 2024.
  5. «Atyraý radiosy»-ның жаңа радиостудиясы ашылды — «Egemen Qazaqstan», 29.06.2020.
  6. «Мәңгілік Абай» телемарафоны  (қаз.) (29.06.2019). Тексерілді, 1 сәуір 2024.
  7. Жұмекен Нәжімеденов оқуларын атыраулық оқушылар аяқтады«Qazaqstan» телеарнасы, 26.05.2020.
  8. «Адам нені көріп, нені оқығанының жемісі» дейді Әуесбайдың Қанаты  (қаз.) (20.12.2019). Тексерілді, 26 наурыз 2024.
  9. Атыраулықтар қуғынға ұшыраған қайраткер Құныскерей Қожахметұлын еске алды (15.02.2020). Тексерілді, 1 сәуір 2024.
  10. Қанат Әуесбай: «Атырау» телеарнасында экологиялық мәдениетті насихаттайтын хабар ашуды көздеп отырмыз (02.10.2020). Тексерілді, 26 наурыз 2024.