Ат құйрығын кесу

Ат құйрығын кесу (дәстүр). «Ат құйрығын кесіңдер, хан талау қылып алыңдар!» (Жанкісі). Ел арасында әртүрлі жағдайлармен қақтығысқан, енді көрместей болып біржола кетіскен, бітіспес адамдар өз елінен, туған-туысқандарынан безіп кетеді. Мұндай жағдайда ол өз атының қыл құйрығын кесіп, қолын төбесіне қойып елден шығады. Бұл енді келмеудің, ағайыннан, елден безінудің, ащы араздықтың, артына қарамай кетудің өліммен тең өте ауыр шарасы. «Ат құйрығын кесіп кетті» деген сөз осыдан шыққан. Мысалы Шәкәрімнің «Қалқаман-Мамыр» дастанында Қалқаман батыр өзін оққа байлаған ел-жұртынан осылай кеткен. «Ат құйрығын кеспе», «төбеңе қолыңды қойма» деген тыйым осындайдан қалған.