Аш ішек (intestinum jejunum; Латын іntestinum — ішек; jejunum — аш) — адам мен жануарлар ащы ішегінің ілмекгі келген ең ұзын бөлігі. Ол құрсақ куысындағы ұзын ішек шажырқайына ілініп, көптеген ішек ілмектерін түзеді. ішектің ұзындығы жануарлардың қоректену сипатына тікелей байланысты. Адам мен етпен қоректенетін жыртқыш жануарларда аш ішек — қысқа, талғаусыз жануарларда (мыс. шошқада) — орташа, шөппен қоректенетін жануарларда — ұзын болып келеді. Мысалы, аш ішектің орташа ұзындығы: итте — 2-7 м, сиырда — 40 м, жылқыда — 20-30 м, қойда — 30 м-ының негізін — кемік сүйек заты құрайды. Кемік сүйек затының сүйектік арқауын, жілік бастарына сырттан түсетін күш бағытгарына сәйкес бір-біріне әртүрлі бұрыштар жасап орналасқан сүйектік тақташалар құрайды. Олардың аралықтарындагы ұяшықтарда организмдегі қан түзілу процесінің орталық мүшесі — сүйектің қызыл кемігі майы болады. Жілік бастарының буын қуысы жағындағы буындық беттері гиалинді шеміршекпен қапталған.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл. ISBN 9965-822-54-9