Ағаш шырмауық

Ағаш шырмауық (лат. Hedera) – аралия жататын мәңгі жасыл, көлеңке сүйгіш бұта не ағаш тәрізді шырмауық өсімдіктер туысы.

Ағаш шырмауық
Hedera rhombea
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер Бөлімі: Гүлді өсімдіктер Табы: Қос жарнақтылар (unranked) Asterids Сабы: Apiales Тұқымдасы: Araliaceae Кіші тұқымдасы: Aralioideae Тегі: Hedera L.
түрлері
12–15 түрі белгілі

Биологиялық сипаттамасы

Ағаш шырмауық тік өсіп тұрған ағаштардың діңіне не жарға өрмелеп өсіп, 30 м-ге дейін көтеріледі.

Жапырағы қалың, жылтыр, 5-7 бұрышты, ұзын сағақты және кезек орналасады.

Ағаш шырмауығы күзде гүлдейді. Гүлі майда, шоғы шатыр тәрізді.

Жемісі - жидек, көктемде піседі. Ағаш шырмауық 8 жасында гүлдейді, 500 жыл жасайды.

Таралуы

Ағаш шырмауықтың 16 түрі бар, олар Еуропада, Солтүстік Африкада, Азияда өседі.

• Hedera algeriensis
• Hedera azorica
• Hedera canariensis - Канар ағаш шырмауығы, Солтүстік Африка Канар аралдарында өседі, Португалияда, Ирландияда
• Hedera caucasigena
• Hedera colchica - Колхида Ағаш шырмауығы, Кавказда, Гималаи тауларында, Жапонияда өседі
• Hedera cypria
• Hedera helix - Батыс Еуропа, Батыс Ресей, Крым, Кавказ
• Hedera hibernica
• Hedera iberica
• Hedera maderensis
• Hedera maroccana
• Hedera nepalensis

Пайдалануы

Әсемдік өсімдік ретінде өсіріледі.

Медицинада қақырық түсіргіш, тыыс алуды жеңілдететін дәрі ретінде қолданады. Спазмолитик.

Дереккөздер

• “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998