Ақжайық (Махамбет ауданы)
Басқа мағыналар үшін Ақжайық деген бетті қараңыз.Ақжайық — Атырау облысы, Махамбет ауданындағы ауыл, Ақжайық ауылдық округі орталығы.
| Ауыл | |
| Ақжайық | |
 | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Статусы |
Ауылдық округ орталығы |
| Облысы | |
| Ауданы | |
| Ауылдық округі | |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
47°52′50″ с. е. 51°39′30″ ш. б. / 47.88056° с. е. 51.65833° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 47°52′50″ с. е. 51°39′30″ ш. б. / 47.88056° с. е. 51.65833° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Бұрынғы атаулары |
№8 ауыл |
| Уақыт белдеуі | |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
▼1128 адам (2021) |
| Этнохороним |
ақжайықтық, ақжайықтықтар |
| Сандық идентификаторлары | |
| Автомобиль коды |
06 |
Ақжайық шекарасы
| |
Географиялық орны
өңдеуАудан орталығы - Махамбет ауылынан солтүстікке қарай 23 км-дей жерде, Жайық өзенінің сол жақ жағалауында Атырау—Индер тас жолының бойында орналасқан.
Халқы
өңдеу1989 жылы елді мекенде 964 адам тұрған.[1] 1999 жылы тұрғындар саны 1214 адам (640 ер адам және 574 әйел адам) болса, 2009 жылы 1179 адамды (627 ер адам және 552 әйел адам) құрады.[2]
2021 жылғы санақ қорытындысы бойынша 1128 адамды (569 ер адам және 559 әйел адам) құрады.[3]
Мәдени-әлеуметтік мекемелері
өңдеу- Қызылүй орта мектебі — 1880-1890 жылдарда патшалық Ресей үкіметі қазақ балаларын орысша оқытып, қызметке пайдалану үшін, әр жерден орыс-қазақ бастауыш білім беретін мектептер салдыра бастады. Солардың бірі Есбол Қызылүйі аталған мектеп. Оның негізі 1881 жылы қаланды. Есбол қазіргі кездегі 7 және 8 ауылдың ортасындағы Есбол сайының жағасынан жергілікті азаматтар кірпіш құйып, күйдіріп дайындаған. Мектеп құрылысы негізгі екі оқу корпусынан, жатаханадан, асханадан, моншадан және мұғалімдерге арналған екі пәтерден тұрған. Азамат соғысы жылдарындағы аласапыранда мектепте оқу процесі уақытша тоқтаған. 1924 жылдан бастап қайтадан жұмыс жасаған. 1929 жылдан бастап мектеп «Есбол шаруа жастарының жеті жылдық мектебі» болып қайта аталған. 1934-1940 жылдары мектеп орталау деп аталып, 1940 жылдан соң орта мектепке айналған. 1944 жылы су тасуға байланысты «Есбол» деген жерде орналасқан «Қызылүй» маңындағы ел жаңа қонысқа – осы күнгі «Ақжайық» (№8 ауыл) ауылының орталығына көшуге орай сол жердегі (бұрынғы ескі ауыл) бастауыш мектеп үйіне көшіріліп, жыл сайын қосымша сынып бөлмелері салынып кеңейтілді. Сонымен жаңа орынға көшірілген мектеп 1957 жылдан 1977 жылға дейін сегіз жылдық мектеп ретінде жұмыс жасайды. 1978-1979 оқу жылынан бастап Қызылүй қайтадан орта білім ордасына айналды. Бүгінгі таңда Қызылүй орта мектебінде 217 оқушы білім алып, 39 мұғалім дәріс беруде. Мектеп 2012-2013 оқу жылында күрделі жөндеуден өтіп, кабинеттер бүгінгі заман талабына сай безендірілген.[4]
- "Арай" бөбекжай-бақшасы
- "Ақжайық" мәдениет үйі
- Балалар-жасөспірімдер спорт кешені — 2019 жылы қыркүйекте ашылды. Кешеннің сыйымдылығы - 160 адам.
Ауыл көшелері
өңдеу
- Ақжайық көшесі
- Ақтөбе көшесі
- Ғұбайдолла Бердиев көшесі
- Есбол көшесі
- Көшқали Ыбыраев көшесі
- Қарашығанақ көшесі
- Қызылүй көшесі
- Махамбет Өтемісұлы көшесі
- Мұхтар Рахметов көшесі
- Тәуелсіздік (Жеңістің 40 жылдығы) көшесі
Дереккөздер
өңдеу- ↑ 1989 жылғы Қазақ КСР бойынша Бүкілодақтық халық санағының қорытындылары. 3 том
- ↑ 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том Мұрағатталған 8 желтоқсанның 2019 жылы.
- ↑ 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- ↑ Қызылүй тарихы(қолжетпейтін сілтеме)