Ақмешіт қорымы

Ақмешіт қорымыАтырау облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштері тізіміне енген сәулет кешені ескерткіші.

Ақмешіт қорымы
Жалпы мәлімет
Статусы

Атырау облысының республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіші

Түрі

киелі нысан

Сәулет стилі

қала құрылысы және сәулет

Орналасуы

Атырау облысы, Жылыой ауданы

Мекен жайы

Ақкиізтоғай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 28 км жерде

Дизайны мен құрылымы
Сәулетшісі

Соқырша

Картада орналасуы
Ақмешіт қорымы (Қазақстан)
Ақмешіт қорымы

Координаттар: 47°08′42″ с. е. 54°45′57″ ш. б. / 47.14500° с. е. 54.76583° ш. б. / 47.14500; 54.76583 (G) (O) (Я)

Орналасқан жері

өңдеу

Жылыой ауданы, Ақкиізтоғай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 28 км жерде.

Кезеңі, авторы

өңдеу

XVIII ғ. (шамамен 1771-1774 жж.).

Тарихи деректер

өңдеу

Атырау облысының ең белгілі қасиетті жерлерінің бірі Ақмешіт қорымы болып табылады. Кешен кішігірім және Бекет атаның өзімен – Ұлы даланың әулие сопысымен салынған жерасты мешіттерінің бірі айналасында тұрғызылған. Қазір қорымда отыз екі құлпытас, екі қойтас, екі күмбезді кесене және бір сағанатам бар. Ақмешіт қорымы көптеген зиярат етушілерді өзінің қуатты энергетикасымен тартып тұрады. Келушілер өз жолын жартаста қашалып жасалған жерасты мешітінен бастайды. Жергілікті аңыз бойынша, Бекет ата Хиуадағы ұзақ оқуынан оралып, балалар мен жастарды сопылыққа үйретуді көздеген екен. Бұл кішігірім мешіт жаңа ұрпақтың білім алып, жаңа дәрежеге көтерілетін орны болуы керек еді.

Құрылысты Бекет атаның өзі қадалаған деседі, ал жұмысты жергілікті жас сәулетші Соқырша орындаған екен. Жас жігіт те ерекше қасиеттерден құр емес екен, себебі ол және оның көмекшілері үлкен жұмыс көлемін үш жыл ішінде бітіріп шықты. Балалардың игілігі үшін салынған мешіт аймақтың рухани жаңғыруының өзіндік символына айналды. Еуропалық саяхатшылар мен этнографтар көп мәрте Ақмешіт туралы өз күнделіктерінде таңқалып жазған. Э. Эверсман, А. Апексеев, А. Дюгамель және басқалары бұл жердің және кешеннің, әсіресе жерасты мешіттің сұлулығы мен ерекше қасиеттілігі туралы жазып қалдырған. Кешеннің архитектуралық ерекшелігінен басқа, Ақмешітті көргендердің барлығы оның ұлттық бірегейлік пен рухани дамудағы маңызы мен символикасын атап өтеді.

Бүгінде Ақмешіт кешені – Қазақстанның рухани қасиетті орындарының бірі. Мұнда туристтер мен зиярат етушілер көптеп келеді, сондықтан туристтік инфрақұрылымды дұрыс қалыптастыру өте маңызды. Бұл жердің киелілігін бұзбай, бүкіл әлемнен келген зияратшыларға әуелі Бекет атаға тағзым етуіне барынша ыңғайлы жағдай жасау қажет. Қазір қорым маңында келушілерге арналған мешіт, асхана және қонақүй қызмет көрсетеді.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақстанның тарихи-мәдени нысандарының және жаппай зиярат ету орындарының альбомы/ ; ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты ; [жоба авторы Т. Бекбергенов ; бас ред. А. Р. Хазбулатов]... – Астана : [б. ж.], 2018. - 495 б., суретті; . – Библиогр.: 490 б. . – 100 дана – ISBN 978-9961-23-485-9