Ақмешіт әулие үңгірі

Ақмешіт әулие үңгірі Түркістан облысы Бәйдібек ауданында орналасқан, әктасты жыныстар қабатында пайда болған ойық жарқабақ үңгір.

Ақмешіт әулие үңгірі
Сипаттамасы
Ұзындығы254 м
Орналасуы
43°00′22″ с. е. 69°42′14″ ш. б. / 43.00611° с. е. 69.70389° ш. б. / 43.00611; 69.70389 (G) (O) (Я)Координаттар: 43°00′22″ с. е. 69°42′14″ ш. б. / 43.00611° с. е. 69.70389° ш. б. / 43.00611; 69.70389 (G) (O) (Я) (T)
Ел Қазақстан
АймақТүркістан облысы
Ақмешіт әулие үңгірі (Қазақстан)
Ақмешіт әулие үңгірі
Ақмешіт әулие үңгірі (Түркістан облысы)
Ақмешіт әулие үңгірі

Сипаты өңдеу

Ұзындығы 254, ені 65, биіктігі 25 м. Жарқабақ саңылауларынан мезгіл-мезгіл су тамып тұрады. Ішінен қарағанда ернеуі киіз үйдің шаңырағы секілді көрінеді. Ел арасында бір кездері онда бір әулие әулетімен киіз үй тігіп, сатымен шығып-түсіп жүрген деген де аңыз айтылады. Үңгірге перзент көрмеген кейбір ерлі-зайыптылар, ауру адамдар әлі күнге дейін түнеп, мінәжат етеді.

Шығу тарихы өңдеу

Ақмешіт үңгірі туралы аңыз-әңгімелер өте көп. Солардың бірі – Есіркеп Қойгелді батырға қатысты айтылған аңыз. Батыр қалмаққа қарсы жорыққа шығарда кенеттен нөсер жауып кетеді. Он мыңнан астам сарбаз пана іздеп, осы үңгірге түседі де, таңғы намазға жығылыпты. Атауы жоқ үңгірді жауынгерлердің бірі батырдың есімімен атауға ұсыныс тастайды. Алайда Есіркеп Қойгелді батыр бұл ұсынысқа үзілді-кесілді қарсылық танытады.

"Бұл Қаратаудың қасиеті дарыған таудың етегі. Бізді және астымыздағы аттарымызды жаңбырдан қорғап қалды. Сәждеге жығылып, намаз оқуымызға мүмкіндік берді. Үңгір ішіндегі тастары да ақ ұлпадай әппақ, керемет әсер қалдырады. Мұның қасиеттілігі сол шығар, сондықтан оны "Ақмешіт" деп атайық" депті.

Міне, содан бері қасиетті орын ұрпақтан-ұрпаққа Ақмешіт деп аталып кетіпті.[1][2][3][4]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ энциклопедиясы, ҚР табиғаты
  2. Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2
  3. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1
  4. https://sputniknews.kz/regions/20181031/7855722/turkistan-aqmeshit-yngiri.html