Ақсу-Арыс

Ақсу—Арыс — тас дәуірінің орны. Шәуілдір ауылынан батысқа карай 10 км, Арыс және Ақсу өзендерінің Сырдарияға құяр сағасындағы екінші сөреден табылған.

1974 жылы Оңтүстік Қазақстан кешенді археологиялық экспедициясының тас дәуірін зерттеумен шұғылданатын отряды (жетекші Х.Алпысбаев) тапқан. Ақсу—Арыс ескерткішінің материалдары толық жарияланған жоқ. Х.Алпысбаев ғылым есебінде ғана азды-кемді мағлұматтар келтірген. Тас құралдарын (тас жаңқа, қол шапқы, өзектас, т.б.) зерттеуші кейінгі мустье уақытына жатқызған. Тас коллекциясындағы бірқатар тас жаңқалары екінші рет өңделген.