Аңдату

Аңдату – әдеби шығарманың беташары секілді, негізгі оқиғаға тікелей қатынасы жоқ кіріспе бөлігі.

Мұнда оқиға желісінің бағыт-бағдарын алдын ала аңғарту мақсатымен бұрынырақ болған кейбір жайлар баяндалады. Мысалы, «Еңлік–Кебек» дастанының бас жағындағы «Әңгіме алдында аз сөз» деген кіріспе аңдату ретімен берілген. Шәкерім ақын мұнда өткен істен кейінгілер үлгі алуы қажет екенін айтып, біраз толғана келіп, қазақ пен қалмақтар арасында соғыс болған кезде көп елдің, оның ішінде арғындардың да, бұрынғы қонысынан ауа көшкені туралы баяндалады. Қалмақтар жеңіліп шеттетілген соң, Шыңғыс тауының маңына наймандар келіп, олармен таласа тобықтылардың да Шыңғысқа көз тігіп, сол жақтан орын тепкенін әңгімелейді. Кебек тобықты ішінде жуантаяқ руынан, ал Еңлік айттырылып қойған найман (матай) елінің қызы болғандықтан осы екі шиеленіскен қарым-қатынасының түпкі себебі аз сөзбен дастанның басында аңғартылған. Аңдату – қазақ әдебиеттану ғылымына А.Байтұрсынов енгізген атау.