Баббит - үйкеліске төзімді қорытпа, қозғауыштық сырғанау подшипнигінде қолданылады; оның негізгі: қалайы, қорғасын, мыс, мырыш, алюминий.[1]

ішпек

Баббит[2] — ішпектің (подшипник) астарын құюға арналып, қалайы, қорғасын, мырыш, алюминий негізінде дайындалатын қорытпа. Оны 1839 жылы америкалық өнертапқыш И. Баббит (17991862) ойлап тапқан.[3]

Баббиттің ерекше гетерогендік құрамы (яғни жұмсақ та созылмалы қорытпада қатты бөлшектердің аралас болуы) оның үйкеліске өте төзімді болуына ықпал етеді. Баббиттің балқу температурасы төмен (300 — 440ӘС) болғандықтан өңдеуге өте қолайлы. Қалайылы Баббит тұтқырлығы жоғары және үйкеліс коэффициенті аз ішпектер жасауға қолданылады. Оның қорғасынды Баббитке қарағанда коррозияға беріктілігі, төзімділігі, жылу өткізгіштігі жоғары, ал сызықтық ұлғаю коэффициенті төмен болады. Қорғасынды Баббиттен жоғары температурада қозғалатын ішпектер жасалады. Мысалы, мұндай Баббиттен автомобиль және трактор қозғалтқышының, прокаттау машиналарының ішпектері құйылады. Ал қорғасынды-кальцийлі Баббит темір жол көлігінің т.б. ішпектерін құюға пайдаланылады.[4][5]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік / профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006.
  2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8
  3. Полиграфия, өлшеу техникасы, ағаш өңдеу жабдықтары және металл өңдеу техникасы мен технологиясы: Қазақша-орысша терминдердің түсіндірме сөздігі.
  4. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Машинажасау. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-36-417-6
  5. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006. ISBN 9965-808-88-0