Баданаша без немесе бадана - несепжыныс безі (glandula bul- bourethralis; лат. glandula — без; bulbus — бадана, пияз; грек, urethra - несепжыныс өзегі, уретра;) - еркек адам және еркек сүтқоректі жануарларға тән жүп аталық қосымша жыныс безі. Баданаша без — несепжыныс өзегі жамбас бөлігінің артқы жагында, оның кеуекті жыныстық бөлігіне өтер түсында орналасады. Бұл безді сыртынан бадана-кеуекті бұлшықет жауып жатады. Баданаша без — тек ит түқымдас жануарларда болмайды, ал қалған жануарлардың барлығында да болады. Ол, әсіресе, айғыр мен қабанда тым жақсы жетілген. Ең ірі без қабанда болады. Баданаша без құрылысы жағынан түтікше-көпіршікше бездерге жатады. Без сыртынан талшықты-серпімді қапшықпен қапталған. Қапшықтың құрамында бірыңғай салалы ет ұлпасының миоциттері мен көлденең жолақты бұлшықет ұлпасының талшықтары кездеседі. Бездін паренхимасы көптеген бөлікшелерден құралған. Бездің сектер бөлетін соңғы бөлімін бірқабатты текше тәрізді безді эпителий астарлайды. Баданаша без өзегі де, бірқабатты текше тәрізді эпителиймен астарланған, несепжыныс өзегінің қуысына ашылады. Баданаша бездің секреті шәуеттен бүрын бөлініп, несепжыныс өзегі қуысындағы зәр қалдықтарын бейтараптандырып, олардан тазалайды.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл. ISBN 9965-822-54-9