Баден мектебі

Баден мектебі— 19 ғасырдыңсоңғы ширегі — 20 ғасырдың 30-жылдарындағы батыс философиясындағы жаңакантшыл бағыттардың бірі. Баден мектебінің басты өкілдері: В. Виндельбанд (1848 — 1915), Г. Риккерт (1863 — 1936). Бұлар Кант трансцендентализмін жаңаша түсіндіріп, оның “өзіндік зат” (вещи в себе) жөніндегі қағидасын мойындаудан бас тартты және әрбір заттың болмыстығы санадағы да болмыстық деп есептеді. Ғылымды табиғат (жаратылыстану) және мәдениет (тарихи ғылымдар) туралы ғылым деп екіге бөліп қарастырады. Олар жаратылыстану мен тарихи ғылымдары әдісінің айырмашылығы ғылымды осылай бөлуді қажет етеді деп санады. Алғашқысына номотетикалық (жалпы заңдылықтарды қалыптастыратын), екіншісіне — идиографикалық (жеке дара оқиғаларды баяндайтын) әдіс тән. Олардың пікірінше, құндылықтар субъекті мен объектіден тыс жатқан трансцендентті мән әлемін құрайды. Баден мектебінің кейінгі Батыс философиясына ықпалы зор болды. Баден мектебі өкілдерінің филос. көзқарастарын кейін Г. Мюнстерберг (1863 — 1916), Э. Ласк (1875 — 1915), эстетика саласында И. Кон (1869 — 1947), Б. Христиансен, социологияда М. Вебер дамытты.