Бакудегі қанды оқиға

Бакудегі қанды оқиға немесе Қара қаңтар — 1990 жылы қаңтардың 19-ынан 20-сына қараған түнде Бакуде жүзеге асырылған әскери қылмыстық әрекет. Кеңестік билік органдары шешімімен, республика басшылығының келісімінсіз Әзірбайжан елінің астанасы Бакуге әскерлер заңсыз кіргізіліп, онда төтенше жағдай жарияланды. Ол КСРО Жоғары Кеңесі Төралқасының “Баку қаласында төтенше жағдай енгізу туралы” 1990 жылғы 18 қаңтардағы Жарлығы бойынша іске асырылды. Бұл туралы Баку тұрғындары алдын ала құлақтандырылмады. Қалаға кіргізілген КСРО құрлық, әскери-теңіз, әскери-әуе және әуе-десант әскерлерінің құрамалары мен Мемлекеттік қауіпсіздік комитеті, ІІМ-нің арнаулы мақсаттағы әскерлері қатыгез іс-әрекеттерге жол берді. Бейбіт тұрғындарға, үйлер мен мекемелерге, тіпті жараланғандарға көмек көрсетуші медицина қызметкерлеріне оқ жаудырылып, “Жедел жәрдем” машиналарына танктермен шабуыл жасалынды. Осы оқиға барысында қаза тапқан, жараланған және хабарсыз кеткен адам саны 1800-ден асты. Олардың көбі Әзірбайжандар, сондай-ақ, орыс, татар, еврей халқының өкілдері, әйелдер мен жас балалар, қарттар болды. Бұл қанды оқиға Әзірбайжан-армян халықтары арасындағы ұлт араздығының асқынуына себеп болды. Бакуге кіргізілген әскер құрамында көбісінің тегі армян халқынан шыққан солдаттар мен офицерлерден құралған тұтас топтар болғандығы анықталды. Кеңестік билік органдарының ұлт араздығын қанды оқиғаға астастырған бұл шешімі КСРО Конституциясын, халықаралық-құқықтық нормалар мен Адам құқықтарының жалпыға ортақ декларациясы ережелерін өрескел бұзу, Әзірбайжан елінің құқықтарын, республика заңдарын аяқасты ету деп саналып, халықаралық әлеумет тарапынан қатаң айыпталды.

Бакудегі қанды оқиға.