Балбасы - бал аштырған адамның балшыға берер төлемі.

Балбасының нақты бағасы болмайды. Кедей адамдардың білдірген тілегіне де, берген батасына да риза пейілмен, «құдай үшін» деп, ақысыз бал ашып берген.[1]


Бұрын ел ішінде болашақты, адам өмірін болжайтын көріпкелдер, әулие-әнбие, балгер, емші, құмалақшылар, жауырыншылар көп болған. Мұндай қасиетті адамдар қазір де бар. Әр адам оларға келіп бал аштырады. Олар жоғалған малды, затты, алыстан келетін жолаушыларды, реніш - қуаныштарды болжап айтатын болған және олардың көпшілігі шындыққа айналған. Бал аштыруға өтінішпен келгендер кітап ашып, құмалақ салушыларға, көріпкелдерге еңбегі үшін төлем беруі керек. Оны сыпайылап " балбасы " деп атайды. "Балбасының" нақты бағасы немесе өлшемі болмайды. Әркім қолда барын береді. Кедей, нашар адамдарға көріпкелдер "құдай үшін", яғни тегін бал аша берген. Бұл үшін олар батаға да риза болған. Кейбір әулие адамдар тіпті ештеңе де алмаған. Егер бал ашушы белгілі мөлшерде ақша, мал сұраса халық ондай кісілерге бармаған, құрмет көрсетпеген және сенбеген.

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2