Балықтар миграциясы

Балықтар миграциясы. Басқа организмдер сияқты балықтарда өмірінің әрбір кезеңінде өзі өмір сүрген ортаға әр түрлі талап қояды. Мысалы, уылдырықтарын шашуға бір жағдай керек болса, семіру үшін екінші жағдай, ал қыстап шығу үшін үшінші жағдайды керек етеді. Міне, осындай әрбір тіршілік процесіне қолайлы жағдайды іздеу нәтижесінде, тіршілік еткен ортасын алмастырып, орын ауыстыруға тура келеді. Тіршілік әрекеттеріне қолайлы жағдай іздестіріп, балықтардың орын ауыстыруын — миграция деп атайды. Миграция — әр түрлі мақсатқа сәйкес түрліше болады. Жалпы миграция пассивті және активті болып екі түрге бөлінеді. Ол өз тарапынан уылдырық шашу, қоректік зат, қысты өткізу орнын іздеу миграциясын қарастырады.

Балықтар миграциясы

Пассивті миграция

Су ағынының ығымен жайлап, ашп ба-лықтардың тіршілік еткен орнын ауыстырған миграцияларын — пассивті миграция деп атаймыз. Пассивті миграция — балықтардың шабақтарына тән миграция. Пассивті миграцияға өткінші балықтардың шабақтарының және уылдырық шашып, әлсіреп, судың ағынымен теңізге оралған ересек балықтардың миграциясы да жатады. Бірақ ересек балықтардың аздап та болса активті түрде жүзуге әрекет ететшін естен шығармау керек.

Активті миграция

Активті миграция. Пассивті миграцияға қарағанда активті миграция жиірек кездеседі. Мұндай жағдай негізінен көбею, қоректену және қыстап шығу барысында орындалады. Балықтардың қозғалыс әрекеті нәтижесінде әр түрлі кедергіні (ағынның әсерін) жеңіп, орын алмастыруын активті миграция деп атайды.

Түрлері

• уылдырық шашу миграциясы
• Балықтардың қорек іздеу миграциясы
• Балықтардың қыстақ іздеу миграциясы

Өрістегіш балықтар

Өрістегіш балықтар – уылдырық шашу үшін теңізден өзенге, сирек те болса өзеннен теңізге шығатын балықтар тобы.Өрістегіш балықтардың көпшілігі өзенге шыққанда қоректенбейді. Бұл кезде балық тіршілігіне оның майы жұмсалады.Еділ сағасында ақ балықтың майлығы 25%-дан астам, ал Уфа маңына жетіп уылдырық шашқаннан кейінгі майлығы1-2,5% болады. Өрістегіш балықтардың кейбір түрі (лосось, майшабақ) уылдырық шашқаннан кейін өледі. Өрістегіш балықтардың арасында күзде, көктем айларында өрістейтіндері бар. Күзде өрістейтіндері (лосось, минога) уылдырық шашатын жеріне жетіп қыстайды, ұрығы жетіледі, уылдырығын көктемде шашады. Көктемде өрістейтіндері өрістеген жылы уылдырық шашады. Өрістегіш балықтардың көптеген түрінің кәсіптік маңызы бар, көбіне балық семіз кезінде өзен сағасында ауланады.

Сипаттама

Өрістегіш балықтардың кейбір түрі (лосось, майшабақ) уылдырық шашқаннан кейін өледі.Олардың арасында күзде, көктем айларында өрістейтіндері бар. Күзде өрістейтіндері (лосось, минога) уылдырық шашатын жеріне жетіп қыстайды, ұрығы жетіледі, уылдырығын көктемде шашады.Көктемде өрістейтіндері өрістеген жылы уылдырық шашады.Бұлардың өріс жолы күзде өрістейтіндерге қарағанда қысқалау келеді. Өрістегіш балықтардың көптеген түрінің кәсіптік маңызы бар, көбіне балық семіз кезінде өзен сағасында ауланады.Балық өрістейтін өзендерде гидротех. құрылыстар болса, өрістегіш балықтар өтетін арнайы жол жасалады.